ដោយ លី ឈូន
សមត្ថកិច្ចវៀតណាម តែងចោទប្រកាន់ថា ខុសច្បាប់ជានិច្ច នូវរាល់សកម្មភាពតស៊ូមតិរបស់ខ្មែរក្រោម ដូចជាករណីផ្សព្វផ្សាយរឿងរ៉ាវទឹកដីកម្ពុជាក្រោម ករណីផ្សព្វផ្សាយឯកសារច្បាប់ជនជាតិដើម ច្បាប់សិទ្ធិមនុស្ស និងករណីប្រើប្រាស់សម្ភារៈ ដូចជាពាក់អាវមាននិមិត្តសញ្ញាទង់ជាតិកម្ពុជាក្រោម ផែនទីកម្ពុជាក្រោម ជាដើម ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ថា វៀតណាមបានតែប្រើច្បាប់ផ្ដាច់ការ នៃ របបកុម្មុយនិស្តុរបស់ខ្លួន គំរាមកំហែងដល់សកម្មជនតស៊ូមតិខ្មែរក្រោម តែប៉ុណ្ណោះ ផ្ទុយទៅវិញនៅក្នុងស្រុកក្ដី នៅលើឆាកអន្តរជាតិក្ដី របបកុម្មុយនិស្ដុវៀតណាម មិនហ៊ានប្រឈមមុខនឹងច្បាប់ ដែលយុត្តិធម៌នោះឡើយ ។ ព្រោះថា រាល់សកម្មភាពតស៊ូមតិ ដោយសន្តិវិធី និងអហិង្សារបស់ខ្មែរ ទាំងក្នុងនិងក្រៅស្រុកមិនបានខុសច្បាប់ជាតិ ឬអន្តរជាតិនោះទាល់តែសោះ ។
សកម្មជនតស៊ូមតិខ្មែរក្រោមមួយរូប គឺយុវជន ទ្រីវ ស៊ីវ ដែលគណនេយ្យហ្វេសប៊ុកឈ្មោះ ហីវខ្មែរក្រោម បន្ទាប់ពីត្រូវនគរបាលខេត្តឃ្លាំង ចាប់នាំយកទៅឃុំឃាំង សួរចម្លើយអស់ ៣០ ម៉ោង លុះត្រឡប់មកដល់ផ្ទះវិញ លោកប្រាប់សំឡេងកម្ពុជាក្រោម ថា នគរបាលខេត្តឃ្លាំង បានគំរាមសួរចម្លើយលោក និងពួកគេបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាក្រោម ដែលវៀតណាមហៅថាភូមិភាគខាងត្បូងសព្វថ្ងៃ គឺបានមកដោយជនជាតិទាំងអស់ នៅលើទឹកដីនេះ ពលីធ្វើសង្គ្រាមដេញរបបអាណានិគមបារាំង ហើយបន្ទាប់ពីបារាំងចាញ់សង្គ្រាម ក៏ប្រគល់សងវៀតណាមវិញ ព្រោះវៀតណាម ជាអ្នកដឹកនាំក្នុងសង្គ្រាមប្រឆាំងសត្រូវឈ្លានពាន ។
សកម្មជនតស៊ូមតិកូនអ្នកស្រុកអណ្ដូងទឹកម្នាក់នេះ បន្តទៀតថា តែលោកនៅតែតតាំងជាមួយនគរបាលវៀតណាម ថា តាមលក្ខណដ្ឋាន និងឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលលោកបានស្ដាប់តាមប្រពន្ធផ្សព្វផ្សាយនានាមាន សំឡេងកម្ពុជាក្រោម និងវិទ្យុអាស៊ីសេរី ជាដើម បានបញ្ជាក់ច្បាស់ណាស់ថា កម្ពុជាក្រោមពិតជាអតីតទឹកដីរបស់កម្ពុជា ដែលបារាំងបានកាត់ឲ្យវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី ៤ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤៩ ៖ «ហើយគេសួរថា ចុះហេតុម៉េចបានជាដឹងថា បារាំងហ្នឹងប្រគល់អំណាច ប្រគល់ទឹកដីហ្នឹងឱ្យទៅយួន ខ្ញុំថាខ្ញុំមើលទូរទស្សន៍ YouTube KKCCTV ហើយនិងស្ដាប់វិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម ខ្ញុំស្រាវជ្រាវហើយក៏ខ្ញុំបានស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី សម្ភាសន៍និយាយពីរឿងរ៉ាវប្រវត្តិសាស្ត្រទឹកដីកម្ពុជាក្រោម» ។
សកម្មជនតស៊ូមតិខ្មែរក្រោម ដែលបៀមទុក្ខ ព្រោះតែវៀតណាម បំបាត់ដានប្រវត្តិសាស្ត្រខ្លួននោះ លើកឡើងបន្ថែមថា នគរបាលគំរាមលោកថា បើលោកនៅតែចូលរួមជាមួយសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម នាំគ្នាទាមទារទឹកដីកម្ពុជាក្រោមនោះ ប្រយ័ត្នជាប់គុកគ្មានថ្ងៃចេញ ។
សកម្មជនតស៊ូមតិខ្មែរក្រោមរូបនេះ ទោះជាលោកអស់កម្លាំងហេវហត់ អស់ពេលមួយយប់ពីរថ្ងៃទៅហើយក្ដី ។ ការហេវហត់ម្យ៉ាងទៀត ក្រៅពីរងទារុណកម្មពីសំណាក់សមត្ថកិច្ចនោះគឺ ក៏ព្រោះតែលោកមិនហ៊ានបរិភោគបាយ ទឹកដែលសមត្ថកិច្ចផ្ដល់ឲ្យឡើយ ដោយសារតែលោកខ្លាចត្រូវថ្នាំបំពុលក៏ដោយ ក៏លោកនៅតែខំតវ៉ាថា សកម្មភាពតស៊ូមតិរបស់លោក តាមមាគ៌ារបស់សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមសព្វថ្ងៃនេះ គឺទាមទារសិទ្ធិជនជាតិដើម មិនមែនទាមទារទឹកដីកម្ពុជាក្រោម ដូចការចោទប្រកាន់របស់វៀតណាមនោះទេ ។
យុវជនតស៊ូមតិខ្មែរក្រោមចិត្តដាច់រូបនេះ លើកឡើងបន្តទៀតថា បន្ទាប់ពីគាបសង្កត់រាងកាយ គាបសង្កត់ផ្លូវចិត្តមួយថ្ងៃហើយមិនអស់ចិត្ត ស្រាប់តែព្រឹកឡើង នគរបាល ២ នាក់បានចាប់ក្រញេច ច្របាច់កលោក និងដាល់ផ្ទៃមុខលោកផង រួចហើយចាប់ពន្លាត់អាវលោកចោល ដោយពួកគេគំរាមថា អាវដែលលោកពាក់ ដែលមាននិមិត្តសញ្ញាទង់ជាតិនិងផែនទីកម្ពុជាក្រោម ហើយ និងមានអក្សរសរសេរថា ៧៣ ឆ្នាំកម្ពុជាក្រោម នៅអាណានិគមអាណានិគមយួននេះ វាប្រាសចាកការពិត នៃ ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងអំពើបំពានច្បាប់វៀតណាមទាំងស្រុង៖ «គេហៅឲ្យខ្ញុំដោះអាវនឹងចេញ គេថាអាវហ្នឹងខុសច្បាប់ ខ្ញុំថាបើឱ្យខ្ញុំដោះចេញ អស់លោកត្រូវធ្វើកំណត់ហេតុថា បានយកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ខ្ញុំ ហើយទ្រព្យសម្បត្តិទាំងនេះ ខុសច្បាប់កន្លែងណាខ្លះ ទើបខ្ញុំសុខចិត្តដោះ ។ តែខ្ញុំនិយាយអ៊ីចឹងមិនទាន់បានចប់ស្រួលបួលផង នគរបាលនោះគេពីរនាក់ហក់មកច្របាច់កខ្ញុំ ក្រញេចខ្ញុំ ។ អុកឆ្អឹងជំនីខ្ញុំ ហើយដាល់មុខខ្ញុំអស់ពីរដៃ រួចក៏ក្របួចដៃខ្ញុំឡើងលើ ហើយពន្លាត់អាវរបស់ខ្ញុំចោល » ។
ផ្ទុយពីការចោទប្រកាន់របស់របបកុម្មុយនិស្តវៀតណាមនេះ អនុប្រធានប្រតិបត្តិសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមលោក ម៉ៅ មុនី លើកឡើងថា សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម គឺជាសមាជិក នៃ អង្គការប្រជាជាតិដែលគ្មានតំណាងនៅ ក្នុងអង្គការសហប្រជាជាតិ ហៅកាត់ថា យូរអិនភីអូ (UNPO) ។ អនុប្រធានប្រតិបត្តិសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមរូបនេះ បន្តទៀតថា មុននឹងអនុញ្ញាតឲ្យខ្មែរក្រោម ចូលជាសមាជិក UNPO បានត្រួតពិនិត្យយ៉ាងត្រឹមត្រូវឃើញថាខ្មែរក្រោម គឺជាម្ចាស់ដើម នៃ ទឹកដីកម្ពុជាក្រោមយ៉ាងពិតប្រាកដ ហើយសមាជិកទាំងជាង ៤០ នៃ UNPO សុទ្ធតែមានទង់ជាតិ សញ្ញាជាតិ និងភ្លេងជាតិជាសម្គាល់ទាំងអស់ វាគឺជានិមិត្តសញ្ញាសម្គាល់ជាតិសាសន៍ វាមិនមែនជានិមិត្តសញ្ញាសម្គាល់ការទាមទារឯករាជ្យអីនោះទេ ៖ «ក្នុងសមាជិកយូអិនភីអូទាំងអស់ ហ្នឹងគេមានសុទ្ធតែទង់ជាតិភ្លេងជាតិរបស់គេទាំងអស់ហ្នឹង។ ជាតិសាសន៍នីមួយ ៗ មុននឹង UNPO អនុញ្ញាតឲ្យចូលជាសមាជិករបស់ខ្លួន គេសួរយើងមានអ្វីខ្លះ ដូចជាយើងមានលក្ខណៈវប្បធម៌ពេញលេញជាជាតិសាសន៍មួយពិតប្រាកដ ហើយមានអង្គការ យើងមានប្រជាជន មានទឹកដីដែលជាកេរដូនតាជាកន្លែងយើងកើត និងរស់នៅ ។ អីចឹងហើយយើងត្រូវមានទង់ជាតិភ្លេងជាតិនិមិត្តសញ្ញាតំណាងឲ្យជាតិសាសន៍ខ្មែរក្រោមយើង ឥឡូវនេះ បើចង់ដឹងចូលទៅក្នុង Website UNPO មើលទៅ ។ សព្វថ្ងៃនេះ UNPO មានសមាជិកជាង ៤០ ហើយសមាជិកមួយណាគេក៏មានទង់ជាតិរបស់គេដែរ ដើម្បីជានិមិត្តរូបជាតិសាសន៍គេ» ។
អនុប្រធានប្រតិបត្តិសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម វ័យក្មេងរូបនេះ លើកឡើងបន្តទៀតថា សូម្បីតែកូនក្រុមបាល់ទាត់មួយ ក៏គេមានទង់ក៏គេមានទង់មាន មានភ្លេងជានិមិត្តសញ្ញាសម្រាប់សម្គាល់ក្រុមរបស់គេនីមួយៗ ដែរ តែការរារាំងរបស់វៀតណាមនេះ គឺវៀតណាមព្យាយាមបិទបាំងភាពខ្មាសអៀនរបស់ខ្លួន ព្រោះវៀតណាម កុហកជាតិ កុហកអន្តរជាតិ ច្រើនពេកអំពីការពិត នៃ ប្រវត្តិកម្ពុជាក្រោម៖ «ទង់ជាតិយើងគឺជាតំណាងឲ្យជាតិខ្មែរក្រោមយើង ដូច្នេះហើយវៀតណាមមិនចង់ឲ្យមានទង់ជាតិខ្មែរនៅលើទឹកដីកម្ពុជាក្រោមទេ គឺខំបិទបាំងកុំឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិដឹងថា ខ្មែរក្រោមជានរណា ហើយគេថាប្រទេសគេគ្មានជនជាតិដើមទេ ។ វៀតណាមខំកែកាឡៃប្រវត្តិសាស្ត្រ ដើម្បីឲ្យកូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយភាន់ច្រឡំថា ខ្មែរយើងមករស់នៅលើទឹកដីរបស់គេ ។ ដោយសារថាពេលនេះ យុវជនយើងបានដឹងបានឮរឿងរ៉ាវពិត នៃ ប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាក្រោមដូច្នេះហើយ បានជាគេគំរាម កំហែងដើម្បីបំបិទមាត់យុវជនយើង» ។
ការលើកឡើងមកនេះ ក៏ព្រោះតែជានិច្ចកាលរបបកុម្មុយនីស្ដុវៀតណាម ចោទប្រកាន់ថា ការតស៊ូមតិរបស់ខ្មែរក្រោមទាំងក្នុង និងក្រៅស្រុក ជាអំពើខុសច្បាប់ ។ ហើយកាលពីល្ងាចថ្ងៃទី ២០ មករានេះ សកម្មជនតស៊ូមតិខ្មែរក្រោមមួយរូបឈ្មោះ ទ្រីវ ស៊ីវ ដែលមានគណនី Facebook ឈ្មោះហ៊ីវខ្មែរក្រោម អាយុ ៣៤ ឆ្នាំមានស្រុកកំណើតនៅភូមិព្រែកចាក ឃុំដៃនង ស្រុកអណ្ដូងទឹក ខេត្តឃ្លាំងត្រូវបាននគរបាលយួន នៅខេត្តឃ្លាំងកោះហៅទៅឃុំឃាំងសួរធ្វើទារុណកម្មចម្លើយអស់ ១ យប់ ២ ថ្ងៃ ទើបបានដោះលេងជាបណ្ដោះអាសន្ន ដោយត្រូវចូលប្រគល់ខ្លួនដល់សមត្ថកិច្ចវិញ បន្ទាប់ពីឆ្លងចូលឆ្នាំថ្មីវៀតណាមរួច ។
ក្រៅពីបានដកហូតយកទូរស័ព្ទ និងអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណរបស់យុវជន ទ្រីវ ស៊ីវ ទុកនោះ អាជ្ញាធរវៀតណាម បានបង្ខំម្ដាយបង្កើត និងបងថ្លៃរបស់យុវជន ទ្រីវ ស៊ីវ ឲ្យផ្ដិតមេដៃប្រកាន់ខ្លួន និងធានាទទួលទោសចំពោះមុខច្បាប់ ប្រសិនជាយុវជន ទ្រីវ ស៊ីវ នៅតែបន្តសកម្មភាពធ្វើការតស៊ូមតិ ទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពសម្រាប់ខ្មែរក្រោម តទៅទៀត ។
ទាក់ទិននឹងករណីទាំងនេះ អគ្គលេខាធិការសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ព្រះតេជព្រះគុណ ទៀ ថេន លើកឡើងថា នៅលើឆាកអន្តរជាតិ វៀតណាមចុះហត្ថលេខាទទួលស្គាល់ស្ទើរគ្រប់ទម្រង់ច្បាប់ទាំងអស់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ មានច្បាប់សិទ្ធិមនុស្ស និងច្បាប់សិទ្ធិជនជាតិដើម ជាដើម តែសម្រាប់នៅក្នុងស្រុកវិញ សមត្ថកិច្ចវៀតណាម នៅតែធ្វើមិនដឹង មិនឮ មិនអនុវត្ត ហើយថែមទាំងមិនព្រមផ្សព្វផ្សាយឲ្យពលរដ្ឋដឹងទៀតផង ចំពោះច្បាប់អន្តរជាតិនានាវៀតណាម ជាហត្ថលេខីនោះឡើយ ។
អគ្គលេខាធិការសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម អង្គនេះ លើកបន្តទៀតថា ជារឿយ ៗ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ តែងដេញដោលសួរអំពីករណីវៀតណាម មិនបានតាមអនុវត្តន៍តាមតួនាទីរបស់ខ្លួនជាហត្ថលេខីនេះ ។ ដូចជាករណីកាលពីខែមករា ឆ្នាំ ២០២១ សមត្ថកិច្ចអង្គការសហប្រជាជាតិ សួរទៅដល់កតិកាសញ្ញា ស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ (ICCPR) ហើយ និងកតិកាសញ្ញា ស្ដីពីសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌ (ICESCR) ដែលវៀតណាម នៅតែបំពាន ។
មកដល់ចំណុចនេះ ព្រះតេជព្រះគុណ ទៀ ថេន ដែលស្គាល់ច្បាស់នូវចរិតរបស់វៀតណាមព្រះអង្គបំភ្លឺថា ដែលរបបកុម្មុយនិស្តុវៀតណាម មិនបានផ្សព្វផ្សាយមិនអនុវត្តឲ្យបានច្បាស់លាស់នូវកតិកា សិទ្ធិសញ្ញា ឬអនុសញ្ញានានា ដែលខ្លួនជាហត្ថលេខីនោះ ក៏ព្រោះតែវៀតណាម មានគម្រោងបិទបាំងមិនឲ្យពលរដ្ឋយល់ដឹងអំពីច្បាប់ទាំងនេះ ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការគាបសង្កត់ រំលោភបំពាន ពលរដ្ឋស្លូតត្រង់នេះឯង៖ «យើងសួរថា ហេតុអ្វីបានជារដ្ឋាភិបាលវៀតណាមហ្នឹង កំណត់ច្បាប់ និងកតិកាសញ្ញាទាំងអស់នេះ ដែលខ្លួនជាហត្ថលេខីមិនឲ្យច្បាស់លាស់ ពីព្រោះថា វាជាបំណងខិលខូចរបស់គេដើម្បីយកជំនាញហ្នឹងផ្ដល់លទ្ធភាព ផ្ដល់ឲ្យមន្ត្រីមូលដ្ឋានរបស់គេ ហើយគេលបបង្រៀនល្បិចកិច្ចកលទាំងអស់ហ្នឹងនៅខាងក្រោយវាំងនួន ដើម្បីឲ្យមន្ត្រីជំនាញរបស់គេហ្នឹង យល់ល្បិចកិច្ចកលទាំងអស់ហ្នឹងទុកសម្រាប់ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដល់ជនជាតិដើមទាំងឡាយណា ដែលមានគោលបំណងធ្វើការតស៊ូ ដើម្បីសិទ្ធិសេរីភាពជនជាតិដើមរបស់ខ្លួន» ។
ចំណែកប្រធានផែនការសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម លោក ត្រឹង ម៉ាន់រិន្ទ លើកឡើងថា របបកុម្មុយនិស្ដុវៀតណាម ក្រឡេចក្រឡុចណាស់ ភូតភរកុហកពលរដ្ឋឯង កុហកសហគមន៍អន្តរជាតិ វៀតណាម ពេលសហគមន៍ជាតិក្ដី អន្តរជាតិក្ដី គេស្គាល់ក្រយៅវៀតណាមអស់ហើយ ។
ប្រធានផែនការសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមរូបនេះ ជំរុញដល់របបកុម្មុយនិស្ដុវៀតណាមថា វៀតណាមមិនត្រូវបញ្ជាឲ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន គំរាម កំហែង ចាប់ចងពលរដ្ឋដោយបំពានដូចសព្វថ្ងៃនេះទេ បើមានសុឆន្ទៈចង់កសាងសង្គមមួយដោយសុខសន្តិភាព បើវៀតណាមមិនពេញចិត្តនឹងភាពតស៊ូមតិរបស់ខ្មែរក្រោម គួរប្ដឹងករណីទាំងនេះ ទៅតុលាការយុត្តិធម៌ជាតិ ឬ អន្តរជាតិទៅ៖ «ប៉ុន្តែយើងប្រកាន់ថាការតស៊ូមតិរបស់យើងហ្នឹងវាមិនខុស គឺវាអត់ខុស អីចឹងខ្ញុំចង់ផ្ដាំថា បើអាជ្ញាធរវៀតណាម នៅតែចោទប្រកាន់ថាយើងខុស ដូច្នេះ យើងតម្រូវឲ្យអាជ្ញាធរហ្នឹងតបញ្ជូនរឿងយើងទៅតុលាការ ។ ពីព្រោះតុលាការទើបចាត់ជាផ្លូវការ ហើយការកាត់ក្ដីរបស់តុលាការនេះ ទើបជាភស្តុតាងជាក់ដែលយើងអាចយកទៅប្ដឹងសហគមន៍អន្តរជាតិ វាមានប្រសិទ្ធភាពជាង ។ ហើយបើត្រឹមតែនៅនគរបាលហ្នឹង ចេះតែចោទប្រកាន់ថាយើងខុស តែបើអ្នកឯងនៅតែចោទប្រកាន់ថាយើងខុស ត្រូវតែបញ្ជូនសំណុំរឿងរបស់យើងទៅកាត់ក្ដី នៅតុលាការយុត្តិធម៌ ទើបយើងសុខចិត្ត» ។
ថ្មីៗ នេះ កាលពីថ្ងៃទី ១៨ តុលា ឆ្នាំ ២០២២ កន្លងអ្នករាយការណ៍ពិសេស នៃ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ បានផ្ញើសាររំឭកមួយច្បាប់ឲ្យរបបកុម្មុយនិស្តុវៀតណាម ឆ្លើយបំភ្លឺ ករណីអាជ្ញាធរវៀតណាម នៅតែបន្តរំលោភសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរមកលើខ្មែរក្រោម មានករណីរំលោភសេរីភាពសាសនារបស់ខ្មែរក្រោម និងករណីរំលោភមិនទទួលស្គាល់ខ្មែរក្រោមជាជនជាតិដើមជាដើម ។ ហើយរហូតមកដល់ពេលនេះលើសកំណត់ ៦០ ថ្ងៃទៅហើយ តែរបបកុម្មុយនីស្តុវៀតណាម នៅតែស្លាក់បំពង់ករកពាក្យឆ្លើយតបមិនទាន់រួចនៅឡើយ ។
ប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ បន្ទាប់ពីមានករណីចាប់សកម្មជនតស៊ូមតិខ្មែរក្រោម លោក ទ្រីវ ស៊ីវ ហៅ ហ៊ីវ គេឃើញតាមគណនីហ្វេសប៊ុករបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ជាច្រើនបានបង្ហោះឯកសារច្បាប់នានា និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញវៀតណាមផង បញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា រាល់សកម្មភាពតស៊ូមតិរបស់ខ្មែរក្រោម មិនបានខុសច្បាប់ ឬ ខុសនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នៃ ប្រទេសវៀតណាមនោះទេ កុំថាឡើយច្បាប់អង្គការសហប្រជាជាតិ ។
សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម តែងរំឭកដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមថា ការតស៊ូដោយសន្តិវិធី និងអហិង្សារបស់ខ្មែរក្រោមសព្វថ្ងៃនេះ គឺដើម្បីទាមទារសិទ្ធិ ជនជាតិដើមមិនមែនទាមទារកម្ពុជាក្រោមទេ ហើយការងារនេះ ត្រូវការភាពអត់ធ្មត់ និងថេរវេលាយូរអង្វែង ហើយ និងចំណេះដឹង អំពីភូមិសាស្ត្រ ប្រវត្តិសាស្ត្រ ពិសេសគឺចំណេះដឹងផ្នែកច្បាប់ ។
ហេតុនេះ សូមពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមគួរខំសិក្សាច្បាប់នានា ទាំងច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិបន្ថែមទៀត ដើម្បីកុំឲ្យចាញ់ឧបាយកល់បោកប្រាស់របស់របបកុម្មុយនិស្ដុវៀតណាម ៕
