ដោយ យន់ សាមៀន | RFA Khmer
សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិមួយចំនួន បានអំពាវនាវឲ្យឯកអគ្គរដ្ឋទូត និងតំណាងប្រទេសជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ កុំបោះឆ្នោតគាំទ្របេក្ខភាពប្រទេសវៀតណាម ឲ្យធ្វើជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ។ អង្គការសិទ្ធិទាំងនោះ លើកឡើងថា ប្រទេសវៀតណាម បន្តរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ លើពលរដ្ឋខ្លួនឯង និងជនជាតិដើម ដែលជាម្ចាស់ស្រុក រួមមានពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ជាដើម ។
អង្គការអន្តរជាតិចំនួន ៧ បានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយ បង្ហាញក្តីកង្វល់ដល់ ឯកអគ្គរដ្ឋទូត និងតំណាងប្រទេសជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិជុំវិញប្រទេសវៀតណាម ដែលចង់ក្លាយជាសមាជិក ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ សម្រាប់អាណត្តិថ្មីពីឆ្នាំ ២០២៣ ដល់ឆ្នាំ ២០២៥ ។ អង្គការទាំងនោះ លើកឡើងថា វៀតណាមមានកំណត់ត្រារំលោភសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដូច្នោះ ប្រសិនបើប្រទេសនេះ ជាប់ជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិមែននោះ កិត្តិយសរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សកំពូលពិភពលោកមួយនេះ នឹងត្រូវប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ។
ញាតិ្តរបស់អង្គការអន្តរជាតិនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពេល ក្រសួងការបរទេសវៀតណាមប្រកាសថា វៀតណាមចង់ក្លាយជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ។ វៀតណាម អះអាង ថា រដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីស្តមួយនេះ នឹងប្តេជ្ញាការពារជនងាយរងគ្រោះ បំបាត់អំពើហិង្សា លើកតម្កើងសមភាពយេនឌ័រ និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមរបស់ពិភពលោក ។ វៀតណាមធ្លាប់ក្លាយជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សានេះ ម្តងរួចហើយ កាលពីចន្លោះឆ្នាំ ២០១៤ និង ២០១៦ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា កាលពីពេលថ្មីៗ នេះ អ្នករាយការណ៍ពិសេសផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ សម្រាប់ប្រទេសវៀតណាម សំដែងក្តីបារម្ភជុំវិញការឃាត់ខ្លួនយុវជនខ្មែរក្រោម លោក យឿង ខាយ ដោយចោទប្រកាន់លោករឿងចែកចាយ ឯកសារសេចក្តីប្រកាសអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម ។ វៀតណាម បានសារភាពថា អាជ្ញាធរវៀតណាមពិតជាបានចាប់ខ្លួនលោក យឿង ខាយ ដោយសារតែការចែកចាយឯកសារ ស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើមមែន ។
វៀតណាម ក៏បានចាប់ផ្តើមកាត់ទោសកំរិតធ្ងន់ ប្រឆាំងនឹងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងដីធ្លី ពីបទប្រឆាំងនឹងរដ្ឋវៀតណាម ដែលអង្គការសហប្រជាជាតិចាត់ទុកទង្វើនេះថា ជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ។ វៀតណាម បន្តប្រើប្រាស់មធ្យោបាយ ធ្វើទារុណកម្ម ដើម្បីបង្ខំឲ្យសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស សារភាពទទួលយកទោសកំហុស ដែលពួកគេមិនបានប្រព្រឹត្ត ។
សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលបានចុះហត្ថលេខាលើញាតិ្ត ស្នើឲ្យប្រទេសជាសមាជិកអង្គការប្រជាជាតិ កុំបោះឆ្នោតគាំទ្របេក្ខភាពវៀតណាម កាលពីសប្តាហ៍មុន បានដឹកនាំប្រតិភូមួយក្រុមទៅអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅបុរី ញូយ៉ក(New York) ដើម្បីធ្វើការតស៊ូមតិប្រឆាំងនឹងសមាជិកភាពរបស់វៀតណាម ។ សហព័ន្ធ បានដាក់ញាតិ្តឲ្យតំណាងប្រទេសលោកសេរី នៅអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីឲ្យស្វែងយល់ពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅប្រទេសវៀតណាម និងបើកកិច្ចប្រជុំដើម្បីផ្សព្ធផ្សាយព័ត៌មាន ជុំការរំលោភបំពានសិទ្ធិជនជាតិដើមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ។
ប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម លោក ប្រាក់ សេរីវុឌ្ឍ មានប្រសាសន៍ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ប្រទេសសេរីជាច្រើនប្រទេសបានស្វែងយល់ ពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅវៀតណាម ហើយលោក សង្ឃឹមថា ប្រទេសប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនឹងមិនបោះឆ្នោតគាំទ្រវៀតណាមនោះទេ៖ «ខ្ញុំសង្ឃឹមថា គេនឹងបោះឆ្នោតប្រឆាំងកុំឲ្យចូលជាអង្គការសិទ្ធិមនុស្សហ្អឹង…ប៉ុន្តែ បើវៀតណាមនៅតែបានជាប់ដដែល សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម គ្មានអ្វីខាតទេ ។ ពាក្យចាស់ថា កុំយកពងមាន់ទៅជល់ហ្នឹងថ្ម វាមិនឈ្នះទេ ប៉ុន្តែ ពងមាន់គប់ច្រើនទៅវានឹងធ្វើឲ្យប្រឡាក់ថ្មហ្នឹង» ។
ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ជាស្ថាប័នអន្តររដ្ឋាភិបាលក្នុងប្រព័ន្ធអង្គការ សហប្រជាជាតិ ដែលមានតួនាទី ដើម្បីពង្រឹងលើកតម្កើង និងការពារសិទ្ធិមនុស្សជុំវិញពិភពលោក ដោះស្រាយ ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងផ្តល់អនុសាសន៍ ស្តីពីបញ្ហាសិទិ្ធមនុស្ស ។ ក្រុមប្រឹក្សានេះ មានសមាជិក ៤៧ មកពីប្រទេសជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយតែងជួបប្រជុំគ្នាមួយឆ្នាំម្តង ដើម្បីជជែកបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សពិភពលោក នៅការិយាល័យ អង្គការសហប្រជាជាតិនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ (Geneva) ប្រទេសស្វីស (Switzerland) ។
ប្រទេសជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សា អង្គការសហប្រជាជាតិជាង ១៩០ ប្រទេស នឹងបោះឆ្នោត ជ្រើសរើសសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស សម្រាប់អាណត្តិ បីឆ្នាំ ពីឆ្នាំ ២០២៣ ដល់ឆ្នាំ ២០២៥ នៅថ្ងៃទី ១១ ខែតុលានេះ ។ សម្រាប់អាណត្តិនេះ មានប្រទេស ១៧ រួមទាំងវៀតណាមផង ប្រកួតដណ្តើមយកអាសនៈនៅសេសសល់ចំនួន ១៤ ក្នុងចំណោមសមាជិកសរុប ៤៧ ប្រទេស ដើម្បីធ្វើជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស ៕
