ដោយ លី ឈូន
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម លើកឡើងថា គិតតែពីដើមឆ្នាំ ២០២១ មកដល់ពេលនេះ រឿងអយុត្តិធម៌ជាច្រើន បានកើតឡើង ចំពោះពលរដ្ឋខ្មែរ នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ។ ខ្មែរក្រោម ត្រូវអាជ្ញាធរវៀតណាម និងអ្នកមានអំណាចជាជនជាតិយួន រឹបអូសយកដីធ្លីខ្មែរក្រោមចត្រូវសមត្ថកិច្ចវៀតណាមចបំបិទសិទ្ធិក្នុងការនិយាយស្ដី ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយច្បាប់សិទ្ធិជនជាតិដើម ក្នុងការគោរពបូជាទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ និងព្រះពុទ្ធសាសនា ខ្មែរក្រោមរងការរើសអើងជាតិសាសន៍ និងខ្វះការជួយឧបត្ថម្ភ ដោះទុក្ខវេទនា ក្នុងដំណាក់កាលអត់ឃ្លាននៃជំងឺកូវីដ-១៩ ។ សព្វថ្ងៃ មានមន្ត្រីខ្មែរក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលវៀតណាម រាប់ពាន់នាក់ មានទាំងតំណាងរាស្ត្រ ក្រុមប្រឹក្សាខេត្ត ចៅហ្វាយស្រុក មេឃុំ មេភូមិ រហូតទៅដល់សន្តិសុខតាមមូលដ្ឋាន ទាហាននិងជាមន្ត្រីនគរបាលជាតិទៀតផង ។ ប៉ុន្តែ គេនៅតែឃើញពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ក្រោកឡើងប្រឆាំងនឹងអំពើអយុត្តិធម៌ ពីសំណាក់អាជ្ញាធរវៀតណាមដោយខ្លួនឯង និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ត្រូវបង្ខំចិត្តខ្លួនឯង អំពាវនាវសុំអន្តរាគមន៍ ពីអង្គការសង្គមស៊ីវិលខ្មែរក្រោម នៅក្រៅស្រុក មានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ជាដើម ។ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានអំពាវនាវដល់មន្ត្រីខ្មែរក្រោម ក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលនៃរបបកុម្មុយនីស្តវៀតណាមគ្រប់រូប សូមប្រើសិទ្ធិរបស់ខ្លួន ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ស្វែងរកភាពយុត្តិធម៌ឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដើម្បី កុំឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ចោទប្រកាន់ថា មន្ត្រីខ្មែរក្រោមក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ជាអាយ៉ងយួន ចាំតែធ្វើបាបដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម បន្ថែមតទៅទៀត ។

«ធ្វើការធ្វើការមកចាប់ខ្ញុំទាំងយប់អាធ្រាតដូច្នេះ ខ្ញុំទទួលយកមិនបានទេ ហេតុដូច្នេះសូមបងប្អូនជួយមើលផង ខ្ញុំគ្មានម៉ែ ឪទេ សូមបងប្អូនជួយខ្ញុំផង ជួយផ្សព្វផ្សាយផង» ។ អំបាញ់មិញនេះ គឺជាសំឡេងរបស់យុវជនខ្មែរក្រោមម្នាក់ នៅភូមិស្រឡូង ឃុំជ្រោយទឹម (ដែល វៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថា ដាយតឹម (Dai Tam) ស្រុកបាយឆៅ ដែលវៀតណាម ដាក់ឈ្មោះថ្មីថា មី សៀង (My Xuyen) ខេត្តឃ្លាំងដែលវៀតណាម ដាក់ឈ្មោះថ្មីថា សុក ត្រាំង (Soc Trang) ស្រែកតវ៉ា ចំពោះនគរបាលឃុំ ដែលប៉ុនប៉ងចាប់គាត់ទាំងយប់អាធ្រាត ព្រោះតែគាត់បានផ្សាយបន្តផ្ទាល់ អំពីភាពអសកម្មរបស់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដែលចែកស្បៀងមិនស្មើភាព ចំពោះពលរដ្ឋក្រីក្រ ក្នុងដំណាក់កាលរាតត្បាតនៃជំងឺ កូវិដ-១៩ ។
បញ្ជាក់នូវករណីនេះ បុរសខ្មែរក្រោមម្នាក់ឈ្មោះ សឺង សុភ័ក្ដិ អាយុប្រមាណ ៤០ ឆ្នាំ ជាអ្នកស្ថិតក្នុងហេតុការនោះ ប្រាប់វិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម និងសារព័ត៌មានព្រៃនគរឱ្យដឹងថា ក្នុងពេលដែលសមត្ថកិច្ចវៀតណាមប៉ុនប៉ងចាប់បុរសខ្មែរក្រោម ដោយអំពើអយុត្តិធម៌នោះ គេមិនឃើញមានកិច្ចអន្តរាគមន៍ ពីមន្ត្រីខ្មែរក្រោម នៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលវៀតណាមឡើយ ។ បុរសខ្មែរក្រោមវ័យ ៤០ ឆ្នាំម្នាក់នេះ បញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា មន្ត្រីខ្មែរក្រោមទាំងនោះ គ្រាន់តែជាអាយ៉ងរបស់រដ្ឋអំណាចវៀតណាមតែប៉ុណ្ណោះ៖ «គ្មានកម្មាភិបាលខ្មែរណាម្នាក់អើតក្បាល ចេញមុខ ចេញមាត់ អីមកជួយគាត់ទេ ហើយគាត់ហ្នឹងគឺជាអ្នកស៊ីឈ្នួលបើកបររថយន្តដឹកទំនិញផង» ។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ស្ត្រីជនភៀសខ្លួនខ្មែរក្រោម នៅប្រទេសថៃម្នាក់ឈ្មោះ ហង្ស ធីតា អាយុប្រមាណ ៤៥ ឆ្ នាំថា មន្ត្រីខ្មែរក្រោមក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលវៀតណាមសព្វថ្ងៃ សុទ្ធតែជាបក្ខជន ពិតមែនតែឈ្មោះជាខ្មែរតែខួរក្បាលពួកគេស្រលាញ់តែបក្ស និងរដ្ឋវៀតណាមទេ ហើយវៀតណាម លើកបន្តុបមន្ត្រីខ្មែរទាំងនោះ សម្រាប់បន្លំសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិឲ្យមើលឃើញថា ជនជាតិដើមខ្មែរក្រោម មានអ្នកមើលថែត្រឹមត្រូវ ។ ស្ត្រីជនភៀសខ្លួនខ្មែរក្រោម ដដែលនេះ បន្តទៀតថា ធាតុពិតសព្វថ្ងៃ បើគ្មានខ្មែរ បើគ្មានអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលខ្មែរក្រោម នៅក្រៅស្រុកជួយស្រែក ជួយមើល ជួយអន្តរាគមន៍ទៅសហគមន៍អន្តរជាតិទេ ខ្មែរក្រោមនៅក្នុងស្រុក ប្រាកដជាបាត់ឈ្មោះបាត់សំឡេងមិនខាន ៖«ហ្នឹងហើយខ្មែរក្រោមជាជនជាតិដើមម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដី ហើយម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដីមិនមែនដីតិចទេណាឡើងដល់ទៅ ២១-២២ ខេត្តក្រុង តែពេលនេះរកដីមួយដុំអង្គុយលក់ឪឡឹកគ្មាន ឥឡូវហ្នឹងមានខ្មែរក្រោមអ្នក នៅក្រៅប្រទេសគេតវ៉ា គេទាមទារសិទ្ធិមនុស្សផងបើដូច បើមិនដូច្នោះទេ ពេលនេះមិនដឹងជាយ៉ាងម៉េចទេ » ។
ហេតុដែលស្ត្រីជនភៀសខ្លួនខ្មែរក្រោមម្នាក់នេះ លើករណីនេះឡើង គឺដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការមិនយកចិត្តទុកដាក់របស់មន្ត្រីខ្មែរក្រោម ក្នុងជួររដ្ឋអំណាចវៀតណាម ក្នុងពេលដែលស្ត្រីខ្មែរក្រោមម្នាក់ជាអ្នកលក់លក់ឪឡឹក ត្រូវអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានដេញមិនឲ្យលក់ តែចំណែកជនជាតិវៀតណាមនៅជិតខាងនោះដែរ បែរជាអាជ្ញាធរឱ្យលក់ទៅវិញ៖ «បងប្អូនជួយចែករំលែកឱ្យខ្ញុំមើល ខាងជើងគេលក់គេមិនដេញខាងត្បូងគេបើកកន្លែងចាំកង់គេមិនដេញ ចំណែកខ្ញុំលក់នៅកណ្ដាលគេដេញ ជួយគិតមើលខ្មែរលក់គេដេញបងប្អូនជួយចែករំលែកឲ្យខ្ញុំផង» ។
ការលើកឡើងមកនេះ បន្ទាបពីនៅមោងប្រមាណជា ៨ យប់ថ្ងៃទី ១៨ ខែកញ្ញានេះ មាន ករណីបុរសខ្មែរក្រោមម្នាក់ឈ្មោះ យ៉ាញ់ មិញ ក្វាង អាយុ ៣៤ ឆ្នាំ មានមុខរបរស៊ីឈ្នួលបើកឡានដឹកទំនិញមួយកន្លែងនៅជិតភូមិរបស់លោក ត្រូវនគរបាលឃុំតាមចាប់ខ្លួនទាំងយប់ ព្រោះតែបុរសនោះបានផ្សាយបន្តផ្ទាល់តាមបណ្ដាញព័ត៌មានសង្គមរបស់ខ្លួន អំពីករណីដែលអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានរុញរាក្នុងការផ្ដល់លិខិតធ្វើដើរឲ្យលោក ដើម្បីចេញក្រៅភូមិប្រកបមុខបរបរចិញ្ចឹមជីវិតបន្ត បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរខេត្តអនុញ្ញាតឲ្យដំណើរលិខិតធ្វើដំណើរតាមតម្រូវការរបស់ពលរដ្ឋ ។ ហើយ និងផ្សាយអំពី ភាពអសកម្មរបស់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដែលចែកស្បៀងមិនស្មើភាពចំពោះពលរដ្ឋក្រីក្រ ក្នុងដំណាក់កាលរាតត្បាតនៃជំងឺកូវិដ-១៩ តែការផ្សាយបន្តផ្ទាល់របស់លោកនោះ បែរជាត្រូវបានអាជ្ញាធរ ចោទប្រកាន់ថាប្រឆាំងនឹងបម្រាមកូវិដ ១៩ និងបំបះបំបោរពលរដ្ឋទៅវិញ ។
ក្នុងពេលនគរបាលតាមព្យាយាមចាបខ្លួនបុរសខ្មែរក្រោម យ៉ាញ់ មិញក្វាង នេះ ប្រសិនជាគ្មានការរារាំងពីអ្នកភូមិផងរបងជាមួយនោះទេ បុរសរូបនោះ នឹងត្រូវនគរបាលចាប់ខ្លួនទៅទាំងយប់ ដោយមិនដឹងថាតើអាជ្ញាធរធ្វើអ្វីបុរសនោះខ្លះទេ ។ តាមសារសំឡេងនៃបុរសនេះ ឲ្យដឹងថា ឪពុករបស់លោកក៏ត្រូវបានអាជ្ញាធរវៀតណាម ចាប់ធ្វើទារុណកម្ម រហូតដល់ស្លាប់ខ្លួនក្នុងពេលជាប់ឃុំឃាំងកន្លងមកដែរ ។
ឯទិដ្ឋភាពទី ២ ទៀតគឺករណីស្ត្រីខ្មែរក្រោមអ្នកលក់ឪឡឹកតាមចិញ្ចើមថ្នល់ម្នាក់នៅផ្សារមួយស្ថិតនៅស្រុកថ្កូវ ដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថា ត្រាកូ (Tra Cu) ខេត្តព្រះត្រពាំងដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថា ត្រាវិញ (Tra Vinh) ត្រូវបានអាជ្ញាធររុះរើរោងលក់ឪឡឹករបស់គាត់ចោល ដោយចោទប្រកាន់គាត់ថាលក់គ្មានសណ្ដាប់ធ្នាប់ តែស្ត្រីនោះតវ៉ាថាហេតុម៉េចក៏ជនវៀតណាមបែរ ជាឱ្យលក ព្រោះស្ថានភាពលក់ដូររបស់ជនជាតិវៀតណាមទាំងនោះ លក់ដូរដូចជាគាត់ដែរ។
គិតត្រឹមត្រីមាសទី ៣ នៃឆ្នាំ ២០២១ នេះករណីអាជ្ញាធរវៀតណាម រំលោភសិទ្ធិមកលើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមមានច្រើនប្រការណាស់ ដូចជាករណីហាមឃាត់ពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរក្រោម នៅភូមិកន្រែងឃុំកំពង់ប៉េង ដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថា ឡង់មី (Loan My) ស្រុក ផ្សារថ្មីដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថា តាមបិញ (Tam Binh) ខេត្តលង់ហោរ ដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថាវិញឡុង ដែលមានទាំងអាជ្ញាធរវៀតណាមផង មន្ត្រីខ្មែរក្រោមទាំងព្រះសង្ឃ និងស៊ីវិលផង រារាំងមិនឲ្យពុទ្ធបរិស័ទភូមិកន្រែងកសាងសាលាឆទាន ដោយអះអាងថាមានវត្តនៅជិតហើយ ចាំបាច់អីកសាងសាលាឆទានធ្វើអ្វី ។
ករណីអាជ្ញាធរវៀតណាម ចាប់ គំរាមកំហែងយុវជនខ្មែរក្រោមដែលផ្សព្វផ្សាយសៀវភៅច្បាប់សិទ្ធិជនជាតិដើម នៅខេត្តវាលប្រឹសដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថាដុងណាយ (Dong Nai) ។ ករណីរារាំង គំរាមកំហែងយុវជនខ្មែរក្រោមនៅខេត្តព្រះត្រពាំង និងរឹមអូសយកសៀវភៅស្ដីពីសិទ្ធិជនជាដើម រឹបអូសយកអាវយឺត របស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលមានរូបសញ្ញាគោលការណ៍អភិវឌ្ឍន៍ចេរភាព ១៧ ចំណុច របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលហៅកាត់ថា អេសឌីជី (SDG) ព្រមទាំងករណីអាជ្ញាធរវៀតណាមរឹបដីផ្ទះរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅខេត្តព្រះត្រពាំង រឹបអូសស្រែចម្ការ និងចាប់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅខេត្តក្រមួនសរដាក់ពន្ធនាគារ ហើយនិងករណីរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ជាច្រើនករណីទៀត នៅទូទាំងកម្ពុជាក្រោម។ នៅរាល់ការរំលោភសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អាជ្ញាធរវៀតណាមទាំងនេះ គេមិនឃើញមានមន្ត្រីខ្មែរក្រោមក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលវៀតណាមណាម្នាក់ចុះជួយអន្តរាគមន៍ឡើយ ។ គេឃើញមានតែព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោម ទាំងក្នុង និងក្រៅស្រុកប៉ុណ្ណោះ ដែលជួយពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមក្នុងគ្រាលំបាក ដូចជាការចែកស្បៀងអាហារដល់ពលរដ្ឋ ឈឺថ្កាត់ និងខ្វះស្បៀងក្នុងគ្រាអាសន្ននៃជម្ងឺកូវិដ ១៩ ជាដើម។
ទីប្រឹក្សាសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមលោកទៀ ថេន អំពាវនាវដល់មន្ត្រីខ្មែរក្រោមក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលនៃរបបកុម្មុយនីស្តវៀតណាមគ្រប់រូប សូមប្រើសិទ្ធិរបស់ខ្លួនដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ស្វែងរកភាពយុត្តិធម៌ឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដើម្បីកុំឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមចោទប្រកាន់ថាមន្ត្រីខ្មែរក្រោមក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលវៀតណាមជាអាយ៉ងវៀតណាម ចាំតែធ្វើបាបដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមថែមតែប៉ុណ្ណោះ៖ «មានតែឈ្មោះ ហើយជួនកាលក្នុងកម្មវិធីអីហ្នឹងគ្មាននិយាយអីមួយម៉ាត់ទេ មានតែឈ្មោះស៊ីតែប្រាក់ខែទេ ។ បើអីចឹងដដែលឈប់ទៅ កុំនៅនាំឱ្យស៊យខ្មែរក្រោមដទៃទៀត ទុកឱ្យអ្នកផ្សេងគេធ្វើ នរណាដែលគេហ៊ានឲ្យគេធ្វើទៅ ដូចលោកឡឹម វាំង វ៉ាន់ ម៉ឹង អីចឹង គាត់ឡើងធ្វើគាត់ហ៊ានអារកាត់ឲ្យខ្មែរក្រោម បានឈប់សម្រាកបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ៣ ថ្ងៃ បុណ្យចូលឆ្នាំ ៣ ថ្ងៃ គួរឲ្យសរសើរ ឆ្ងាញ់អីចឹងប៉ុន្តែយើងមិនចង់មានឲ្យសម្រាប់ខេត្តឃ្លាំងមួយទេ ចង់ឱ្យមានគ្រប់ខេត្តព្រះត្រពាំង ពលលាវក្រមួនសជាដើម សូមឲ្យច្បាប់នេះចេញពីរដ្ឋសភាចេញពីរដ្ឋាភិបាលជាផ្លូវការ » ។
សព្វថ្ងៃមានមន្ត្រីខ្មែរក្រោម ទាំងព្រះសង្ឃ និងស៊ីវិលរាប់ពាន់នាក់ នៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលវៀតណាម មានទាំងទាហាន មន្ត្រីនគរបាលជាតិ មេភូមិ មេឃុំ ចៅហ្វាយស្រុក ក្រុមប្រឹក្សាខេត្ត រហូតទៅដល់ថ្នាក់តំណាងរាស្ត្រទៀតផង ។ តែគេនៅតែឃើញពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ក្រោកឡើងប្រឆាំងនឹងអំពើអយុត្តិធម៌ ចេញពីសំណាក់អាជ្ញាធរវៀតណាមដោយខ្លួនឯង និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមខ្លះត្រូវបង្ខំចិត្តខ្លួនឯង អំពាវនាវសុំអន្តរាគមន៍ពីអង្គការសង្គមស៊ីវិលខ្មែរក្រោមក្រៅស្រុក មានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមជាដើម ៕