ដោយ លី ឈូន
ព្រះសង្ឃភៀសខ្លួនខ្មែរក្រោម ជាង ៥០ អង្គ នៅប្រទេសបារាំង ជួលផ្ទះកន្តាំងបារាំង ស្នាក់បណ្ដោះអាសន្ន ប្រមាណជា ៨ កន្លែង មាននៅទីក្រុងប៉ារិស និង នៅតាមខេត្តនានា មួយចំនួនទៀត ។ ព្រះស្ឃទាំងនោះ ភាគច្រើនរត់គេចពីការតាមធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ពីរបបកុម្មុយនិស្តុវៀតណាម ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ២០០៧ រហូតមកដល់ពេលនេះ ។ ចំណែកព្រះសង្ឃខ្លះទៀត ក៏ទទួលបានសិទ្ធិស្នាក់នៅប្រទេសបារាំង និងមួយចំនួនអង្គខ្លះទៀត នៅមិនទាន់បាននសិទ្ធិស្នាក់នៅឡើយ ។ ការស្នាក់អាស្រ័យ គ្មានទីតាំងពិតប្រាកដបែបនេះ ធ្វើព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមទាំងនោះ ពិបាកក្នុងការប្រតិបត្តិធម៌អាថ៌ វិន័យ និងសិក្សារៀនសូត្រទៀតផង ។ ដូច្នេះហើយ បានជាព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោម និងពលរដ្ឋខ្មែរ នៅខេត្តអរលេអង់ស៍ សម្រេចចិត្តកសាងវត្តមួយដាក់ឈ្មោះថា វត្តខេមរធម្មរាម (អរលេអង់ស៍) ដែលជាវត្តធំទី ២ បន្ទាប់ពីវត្តចន្ទរង្សី (ត្រាំប្លេរ) នៅទីក្រុងប៉ារីស ។ តែអាស្រ័យដោយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ នៅអរលេអង់ស៍ មានចំនួនតិចផង និងដើម្បីរកថវិកា សងថ្លៃជាវដីឲ្យឆាប់រួចរាល់ទាន់ពេលវេលាផង ព្រះសង្ឃ និងពលរដ្ឋខ្មែរនៅខេត្តអរលេអង់ស៍ អំពាវនាវដល់សប្បុរសជនគ្រប់ទិសទី ឲ្យជួយចូលរួមកសាង វត្តខេមរធម្មរាម (អរលេអង់ស៍) នេះផង ។
ព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមវ័យចំណាស់មួយព្រះអង្គ ជាប្រធានសហគមន៍ព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោម ប្រចាំទ្វីបអឺរុប ព្រះនាម អ៊ួង សុខ ប្រាប់វិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម និងសារព័ត៌មានព្រៃនគរឲ្យដឹងថា សព្វថ្ងៃព្រះអង្គជាព្រះចៅអធិការវត្តមង្គលសុភ័ណ្ឌ ហៅវត្តប្ល៊រ្ស នៅខេត្ត ប្ល៊រ្ស ហើយមូលហេតុដែលព្រះអង្គកសាងវត្តថ្មីមួយទៀតនេះ គឺដោយអាស្រ័យពលរដ្ឋខ្មែរនៅខេត្ត អរ លេ អង់រ៍ និមន្តព្រះអង្គឲ្យទៅជួយជាជំហរដឹកនាំកសាងវត្តថ្មីនេះ ព្រោះវត្តមិនទាន់មានព្រះសង្ឃគង់នៅឡើយ ។
ព្រះតេជព្រះគុណអ៊ួង សុខប្រាប់ឲ្យដឹងទៀតថា វត្តនេះជាសម្បត្តិរបស់ខ្មែររួម សម្រាប់ព្រះសង្ឃគង់ទូទៅមិន ប្រកាន់ថាព្រះសង្ឃនិមន្តមកពីទីណានោះឡើយ ហើយវត្តថ្មីនេះក៏ជាមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ខ្មែរផងដែរ ។
ព្រះតេជព្រះគុណអ៊ួង សុខ ៖ «វត្តដែលកំពុងកសាងនេះបានដាក់ឈ្មោះនាមវត្តហើយគឺ វត្តខេមរៈធម្មារាម (អរ លេ អង់ស៍) កន្លែងទីតាំងកសាងវត្តនេះ ស្ថិតនៅក្នុងខេត្តអរ លេ អង់ស៍ មានចម្ងាយប្រមាណជាង ១៥០ គីឡូម៉ែត្រពីទីក្រុងប៉ារីស មានព្រះសង្ឃគង់នៅវត្តនេះចំនួន ៤ អង្គហើយវត្តនេះ ជាសម្បត្តិរបស់ខ្មែរទូទៅ មិនមែនជា សម្បត្តិបុគ្គលណាទេ គឺជារបស់ខ្មែររូមទាំងអស់គ្នា គឺខ្មែរកណ្ដាល ខ្មែរលើ ខ្មែរក្រោម» ។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ បុរសខ្មែរក្រោមម្នាក់ឈ្មោះ ព្រហ្ម ចំរើន លោកមានស្រុកកំណើត នៅខេត្តឃ្លាំង លោកជាអតីតប្រធានអន្តរសាសនានៃសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ប្រចាំទ្វីបអឺរ៉ុម លើកឡើងថា ការកសាងវត្តថ្មី របស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ នៅខេត្តអរ លេអងស៍ គឺជារឿងប្រពៃហើយ ដូចជារឿងរបស់លោកដែរ លោកទៅដល់ប្រទេសបារាំងក្នុងឆ្នាំ ២០១០ ដោយសារតែលោក រកកន្លែងស្នាក់អាស្រ័យមិនបាន លោកក៏បានប្រមូលបច្ច័យ ដែលបានមកអំពីការធ្វើបុណ្យ សុន្ទរ៍ទានរបស់ពុទ្ធបរិស័ទ យកទៅជួលផ្ទះមួយកន្លែង នៅខេត្តសេអឺរ៉ង់ធ្វើជាទីស្នាក់អាស្រ័យសម្រាប់ព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោម ដោយដាក់ឈ្មោះទីតាំងនេះ ថា វត្តរតនសាមគ្គី (សេអឺរ៉ង់) ។
លោកព្រហ្ម ចំរើន ៖ «ជួលផ្ទះគេបង្កើតវត្ត ហើយត្រូវបង់ថ្លៃជួលផ្ទះ ១ ខែ ៩០០ (ប្រាំបួនរយ) គឺ ជាង ១.០០០ (មួយពាន់) ដុល្លារអាមរិក ។ ទាំងអស់ហ្នឹងគឺជាបច្ច័យ ដែលបានមកពីការសូត្រមន្ត ទេសនាជាដើម កាលខ្ញុំនៅជាព្រះសង្ឃខំសន្សំសងថ្លៃផ្ទះហ្នឹង ។ ក្រោយ ៗ មកទៀតឃើញមានការរីកចម្រើនអីចឹងទៅក៏មានព្រះសង្ឃនិមន្តមកសុំនៅ រហូតព្រះសង្ឃកើនឡើងដល់ ៩ អង្គ ហើយខ្ញុំក៏ជួយរត់ការធ្វើឯកសារ សម្រាប់ស្នាក់នៅហ្នឹងទៅ » ។
ចំណែកពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមម្នាក់ទៀត ឈ្មោះថាច់ សារុម លោកមានស្រុកកំណើត នៅខេត្តព្រះត្រពាំង លោកទៅដល់ប្រទេសបារាំងក្នុងឆ្នាំ ២០១១ លោឲ្យដឹងថា ពេលទៅដល់ប្រទេសបារាំងដើមដំបូង លោកពិបាករកវត្តស្នាក់អាស្រ័យណាស់ ទៅនៅន្លែងនេះបន្តិច កន្លែងនោះបន្តិច រសាត់អណ្ដែតរហូត ទៅដល់ប្រទេសហូឡង់ ទីបំផុតក៏វិលចូលប្រទេសបារាំងវិញ នៅទីក្រុងប៉ារីស រួចហើយនៅមិនបានប៉ុន្មាន ក៏ចេញពីទីក្រុងប៉ារីស ទៅសុំស្នាក់អាស្រ័យនៅក្នុងវត្តមង្គលសុភ័ណ្ឌ ហៅ វត្តប្ល៊រ្ស ខេត្ត ប្ល៊រ្ស ដែលគ្រប់គ្រងដោយព្រះតេជព្រះគុណ អ៊ួង សុខ ។
លោកថាច់ សារុម ៖ «មកមុនដំបូងហ្នឹងខ្ញុំស្នាក់អាស្រ័យនៅវត្ត ត្រាំ ប្លេរ ទីក្រុងប៉ារីសបានពីរបីខែបន្ទាប់មកខ្ញុំក៏ទៅប្រទេសហូឡង់ ១ ឆ្នាំ រួចហើយ ត្រឡប់មកបារាំងវិញ ចុះនៅខេត្តម៉ាក់ សី អត់មានស្គាល់អ្នកណាម្នាក់ទេ ។ ដល់ពេលហ្នឹង ទើបកាកបាទក្រហមបារាំង គេជួយធ្វើក្រដាស់ស្នាមស្នាក់នៅ ដល់បានក្រដាសស្នាមស្នាក់នៅរួចហើយ ក៏បន្តដំណើរទៅប៉ារីសវិញ ហើយក៏ទៅរហូតដល់ប្ល៊រ្ស» ។
ការលើកឡើងមកនេះ បន្ទាប់ពីមានលិខិតអំពាវនាវមួយច្បាប់របស់ព្រះសង្ឃ និងពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរពីវត្តថ្មីមួយ ឈ្មោះវត្តខេមរៈធម្មារាម (អរលេអង់ស៍ ) ប្រទេសបារាំង សុំឲ្យសប្បុរសគ្រប់រូបជួយបំពេញកុសល កសាងវត្តថ្មីនេះផង ។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងនេះ ព្រះតេជព្រះគុណអ៊ួង សុខជាព្រះចៅអធិការវត្ត ខេមរៈធម្មារាម និងជាប្រធានសហគមន៍ព្រះសង្ឃខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ប្រចាំទ្វីបអឺរ៉ុប ពន្យល់ថា ចាប់ពីឆ្នាំ ២០០៧ មកដល់ពេលនេះ មានព្រះសង្ឃ ខ្មែរក្រោមជាច្រើនព្រះអង្គ រត់គេចខ្លួនពីការគាបសង្កត់សពីរបបកុម្មុយនីស្តវៀតណាម ទៅប្រទេសបារាំង តែគ្មានកន្លែងស្នាក់អាស្រ័យឲ្យបានសមរម្យឡើយ ។ ដោយអាស្រ័យហេតុនេះ ទើបព្រះសង្ឃ និងពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរនៅខេត្ត អរ លេ អង់ស៍ ផ្ដើមកសាង វត្តខេមរៈធម្មារាម នេះឡើង ។
ព្រះចៅអធិការវត្តខេមរៈធម្មារាម (អរ លេ អង់ស៍) ឲ្យដឹងទៀតថា ផ្ទៃដីវត្តនេះ មានទំហំ ៥៥០ ម៉ែត្រការ៉េ ជាវក្នុងតម្លៃ ២៧៥.០០០ ( ពីរសែនប្រាំពីរម៉ឺនប្រាំពាន់ ) អឺរ៉ ស្មើនឹងប្រមាណជាង ៣ សែនដុល្លារអាមេរិក ។ ព្រះចៅអធិការវត្ត ព្រះអង្គបវារណាដល់ ពុទ្ធបរិស័ទ និងសប្បុរស ជិតឆ្ងាយគ្រប់រូប ឲ្យចូលរួមបំពេញកុសលជាវជាប្លង់ ឬ ជាការ៉េ នីមួយៗ ដោយក្នុង ១ ប្លង់ ឬ ការេ ថ្លៃ ៥០០ (ប្រាំរយ) អឺរ៉ូ ស្មើនឹងប្រមាណជាង ៦០០ (ប្រាំមួយរយ) ដុល្លារអាមេរិក ហើយរហូតមកដល់ពេលនេះ ពុទ្ធបរិស័ទ ទើបតែជួយជាវបាន ២ ប្លង់ ឬ ការ៉េតែប៉ុណ្ណោះ ។
ព្រះតេជព្រះគុណអ៊ួង សុខ បញ្ជាក់ថាបន្ថែមថា ពុទ្ធបរិស័ទ សប្បុរសជន ដែលមានសទ្ធាជ្រះថ្លាជួយកសាងវត្តខេមរៈធម្មារាម សូមទំនាក់ទំនងតាមរយៈលេខទូរស័ព្ទចំនួន ៤ ខ្សែរគឺ ៖
១ ព្រះតេជព្រះគុណអ៊ួង សុខ ៖ ០៦ ៧១៨២ ០៩០២
២ លោកអារ្យ៖ ០២ ៣៨៨ ៨៥១៩
៣ លោក លីម សាន ៖ ០៦ ៤១២០ ០៧៣២
៤ លោក ណារិន្ទ ៖ ០៧ ៨៨១០ ៧៩៦៣ ។
ព្រះតេជព្រះគុណអ៊ួង សុខ ៖ «វត្តខេមរៈធម្មារាម អាត្មាភាពសុំពឹងដល់សប្បុរសជនគ្រប់ ៗ មជ្ឈដ្ឋាន នៅជិតឆ្ងាយទាំងអស់ នានាប្រទេស ទូទាំងពិភពលោក មាននៅបារាំងជាដើម សូមជួយជ្រោមជ្រែង ជួយកសាងវត្តថ្មីខេមរៈធម្មារាមកុំខានផង ។ ជាទីបញ្ចប់ សូមជូនពរឪ្យដល់អស់លោកអ្នកសប្បុសជន និងពុទ្ធបរិស័ទទាំងអស់ ឲ្យជួបប្រទះតែនឹងពុទ្ធពរទាំងឡាយ ៥ ប្រការគឺ អាយុ វណ្ណៈ សុខៈ ពលៈ និងបដិភាណៈ កុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ ចំរើនពរ» ។
គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០០៧ រហូតមកដល់ពេលនេះ មានព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមមិនតិចជាង ៦០ ព្រះអង្គទេ ដែលគេចចេញពីការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញជិះជាន់សង្កត់សង្កិនពីបបគម្មុនីសវៀតណាម ហើយទៅរស់នៅប្រទេសបារាំង តែសព្វថ្ងៃនេះ គង់នៅប្រហែលជាជាង ៣០ អង្គប៉ុណ្ណោះ ព្រោះព្រះសង្ឃទាំងនោះបានលាចាកសិក្ខាបទ បន្ទាប់ពីពួកព្រះអង្គបានទទួលសិទ្ធិរស់នៅស្របច្បាប់ក្នុងប្រទេសបារាំង ។
ដោយនៅប្រទេសបារាំង ពិបាកក្នុងការស្វែងរកវត្ត ស្នាក់នៅ ព្រះសង្ឃភៀសខ្លួនខ្មែរក្រោមទាំងនោះ ត្រូវជួលផ្ទះកន្តាំងបារាំងធ្វើជាវត្ត នៅបណ្ដោះអាសន្នរាប់ឆ្នាំ ការស្នាក់នៅបែបនេះយ៉ាងតិចណាស់ក៏មានចំនួន ៨ កន្លែងដែរទូទំាងប្រទេសបារាំង ។ ក្នុងផ្ទះកន្តាំងនិមួយ ៗ ព្រះសង្ឃអាចគង់នៅពី ៤ ទៅ ៥ អង្គ ទៅតាមទំហំផ្ទះទាំងនោះ ។ ប្រសិនជាមិនបានឃើញនៅខាងមុខផ្ទះទាំងនោះដំឡើងទង់ព្រះពុទ្ធសាសនា ដំឡើងទង់ជាតិកម្ពុជា និងមិនបានឃើញពុទ្ធាសនៈ នៅក្នុងផ្ទះទាំងនោះទេ គេនឹងមិនដឹងថានោះ គឺជាវត្តឡើយ ។
ការស្នាក់អាស្រ័យវត្តផ្ទះកន្តាំង តូចចង្អៀតដូច្នេះ ពេលត្រូវការធ្វើបុណ្យទានប្រពៃណីព្រះពុទ្ធសាសនា ប្រពៃណីជាតិ ឬ ក៏ជួនកាលប្រារព្ធពិធីជួបជុំខ្មែរក្រោម ម្ដង ៗ ព្រះសង្ឃ ពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរក្រោមទាំងនោះ តែងតែជួលរង្គសាល និងសុំទីវត្តព្រះសង្ឃខ្មែរកម្ពុជា ដើម្បីប្រារព្ធពិធីទាំងនោះ ។
សម្រាប់ពេលនេះ នៅប្រទេសបារាំង វត្តខ្មែរក្រោម ដែលមាទីធ្លា ធំទូលាយ សមរម្យល្មម អាចឲ្យព្រះសង្ឃ និងពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរក្រោមធ្វើបុណ្យតាមទំនៀម ទម្លាប់ប្រពីណីជាតិបាន គឺមានវត្តច័ន្ទរង្សី ដែលគេនិយមហៅថាវត្ត ត្រាំ ប្លេរ មានទីតាំងនៅទីក្រុងប៉ារីស និងបន្ទាប់គឺវត្តខេមរៈធម្មារាម ដែលកំពុងកសាងនៅខេត្ត អរ លេ អង់ស៍នេះឯង ៕
