ដោយ ស៊ឺន ចែងចើន
កាលពីថ្ងៃទី ៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៩ សប្ដាហ៍មុននេះ សមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម សាខាសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងពលរដ្ឋខ្មែរ នៅជុំវិញពិភពលោក បានប្រារព្វខួប ៧០ ឆ្នាំ ដើម្បីរំឭកដល់ថ្ងៃប្រវត្តិសាស្រ្ត ដែលបារាំង បានផ្ទេរដែនដីកម្ពុជាក្រោម ឬកូស័ងស៊ីន ឲ្យធ្វើជារដ្ឋចំណុះវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី ៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤៩ ។

ចំណែក ពលរដ្ឋខ្មែរ និងខ្មែរក្រោម នៅទីក្រុងស៊ើរិស សហរដ្ឋអាមេរិក ទើបតែបានប្រារព្ធទិវានេះ នៅថ្ងៃទី ៩ ខែមិថុនា នាវត្តអង្គរបុរី ឋិតនៅក្នុងទីក្រុងស៊ើរិស (Ceres) រដ្ឋ California ដោយមានការនិមន្ត និងអញ្ជើញចូលរួម ពីពលរដ្ឋខ្មែរ ព្រះសង្ឃ ថ្នាក់ដឹកនាំ និងសមជិក នៃសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ។
កម្មវិធីនេះ ប្រព្រឹត្តទៅដោយមានកិច្ចនមស្ការព្រះរតនត្រ័យ សមាទាននិច្ចសីល និងថ្វាយភត្តដល់ព្រះសង្ឃ ដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់បុព្វការីជនខ្មែរគ្រប់ជំនាន់ ដែលបានបូជាជីវិត ដើម្បីបុព្វហេតុជាតិ និងសាសនា នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ។
នៅក្នុងឱកាសនោះ លោក ថាច់ វឿង សហការីនៃវិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម និងទូរទស្សន៍ ព្រៃនគរ បានធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ផ្ទាល់ និងបានធ្វើកិច្ចសម្ភាសន៍ លោក ជា កប និង អ្នកស្រី ចៅ ជា សុភី អ្នករៀបចំទិវា ៤ មិថុនា ដើម្បីរំឭកដល់ថ្ងៃ ដែលបារាំងបានកាត់ដែនដីកម្ពុជាក្រោម ជាអតីតទឹកដីមួយភាគធំរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ឲ្យទៅយួនបន្តធ្វើអាណានិគមលើខ្មែរក្រោម រហូតដល់សព្វថ្ងៃ ។
បន្ទាប់ ពីអ្នកចូលរួម បានឡើងថ្លែងចាប់អារម្មណ៍ម្នាក់ម្តងៗ ទាក់ទិន នឹងពិធីនេះ ព្រះតេជព្រះគុណ សឺង យ៉ឹង រតនា ជាប្រធាននាយកដ្ឋានព័ត៌មាន នៃសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ក៏បានឡើងថ្លែងសុន្ទរកថា ដោយរំឭកឡើងវិញ ពីភាពឈឺចាប់ និងសោកស្តាយ ចំពោះសោកនាដកម្មដ៏ខ្លោចផ្សាក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ខ្មែរក្រោម ដែលកើតមានឡើងកាលពីអតីតកាល ។ ក្រៅពីនេះ ព្រះអង្គក៏បានរាយការណ៍សង្ខេប ពីការរៀបចំសន្និសីទអន្តរជាតិលើកទី ២ ស្តីពី «សិទ្ធិខ្មែរក្រោម ក្នុងការសម្រេចជោគវាសនាខ្លួន ដោយខ្លួនឯង» ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅ កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ទី ១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៩ កន្លងទៅ នៅទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់ ដោយមានពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលរស់នៅជុំវិញពិភពលោក និងក្រុមអ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សនានា បានមកជួបប្រជុំគ្នា នៅឯអង្គសន្និសីទនោះ ។
គួរជម្រាបជូនថា កាលពី ថ្ងៃទី ០៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤៩ ប្រធានាធិបតីបារាំងឈ្មោះ វ៉ែនសង់ អូរិយោល (Vincent Auriol) បានប្រកាសច្បាប់ លេខ ៤៩-៧៣៣ ក្នុងការប្រគល់ដែនដីកូស័ងស៊ីន ឲ្យទៅជារដ្ឋចំណុះវៀតណាម ដែលពលរដ្ឋខ្មែរចាត់ទុកថា ជាសន្ធិសញ្ញាខុសច្បាប់ ៕