ដោយ ស៊ឺន ចែងចើន
នៅថ្ងៃទី ៣ ខែសីហា សប្តាហ៍កន្លងទៅនេះ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានប្រារព្ធពិធីខួប ២៣ ឆ្នាំ ថ្ងៃបង្កើតសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីរំឭកឡើងវិញនូវប្រវត្តិនៃការបង្កើត និងសកម្មភាពតស៊ូរបស់សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម រយៈពេលជាង ២០ ឆ្នាំ កន្លងមកនេះ នៅលើឆាកអន្តរជាតិ ដើម្បីស្វែងរកសេរីភាព និង “សិទ្ធិសម្រេចវាសនាខ្លួនដោយខ្លួនឯង” ជូនប្រជាជាតិខ្មែរក្រោម នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ។

សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានប្រារព្ធពិធីរាត្រីសមោសរ ដើម្បីអបអរសាទរដល់ ខួប ២៣ ឆ្នាំ នៃការបង្កើតសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ៤ សីហា ១៩៩៦ – ៤ សីហា ២០១៩ ។ ខួបអបអរសាទរនេះ ប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងភោជនិយដ្ឋានមួយ នាទីក្រុង Long Beach រដ្ឋ California ចាប់ពីម៉ោង ៧ ព្រលប់ ដល់ម៉ោង ១២ អធ្រាត្រ ។ ពិធីនេះ រៀបចំដោយសាខាសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ប្រចាំរដ្ឋ California ភាគខាងត្បូង និងសាខាសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ប្រចាំទីក្រុង Long Beach ដោយមានការចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំ និងសមាជិក សមាជិកា នៃសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម មកពីរដ្ឋនានានៃទឹកដីសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសកាណាដា ។
ថ្នាក់ដឹកនាំ នៃសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលអញ្ជើញចូលរួមនៅក្នុងកម្មវិធីនេះ បានធ្វើសេចក្ដីរាយការណ៍ ជូនភ្ញៀវចូលរួមបានស្ដាប់នូវប្រវត្តិនៃការកកើតឡើងរបស់សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងដំណើរការតស៊ូមតិ ដោយអហិង្សាលើឆាកអន្តរជាតិ ដើម្បីទាមទាមឲ្យរដ្ឋាភិបាលអាណានិគមយួនគោរពនូវសិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិរស់នៅដោយសុវត្ថិភាព សិទ្ធិរក្សាសាសនា វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី និងសិទ្ធិសម្រេចវាសនាខ្លួនដោយខ្លួនឯង របស់ខ្មែរក្រោម ដែលជាជនជាតិដើមម្ចាស់ស្រុក នៅលើដែនដីកម្ពុជាក្រោម ។

នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់នេះ លោក តោ គឹមថុង អតីតអធិបតី និងបច្ចុប្បន្ន ជាទីប្រឹក្សា នៃសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានផ្ដល់កិច្ចសម្ភាសន៍ផ្ទាល់ ពីទីកន្លែងប្រារព្វពិធី ដល់វិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម (VOKK) ថា កាលពីថ្ងៃទី ៣ និង ៤ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៩៦ គណៈប្រតិភូ ដែលជាអ្នកតំណាងឲ្យខ្មែរក្រោម នៅជុំវិញពិភពលោក មានជាអាទិ៍ ប្រទេសបារំាង កាណាដា អូស្រ្តាលី កម្ពុជា និងរដ្ឋនានា នៃសហរដ្ឋអាមេរិក បានមកចូលរួមអង្គមហាសន្និបាតសកល លើកទី ៥ ដែលប្រព្រឹតឡើង នៅទីក្រុងតូរនតូ ប្រទេសកាណាដា ។ លោកថា មហាសន្និបាតនេះ បានឯកភាពគ្នាបង្កើត «សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម» ជាផ្លូការ នៅថ្ងៃទី ៤ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៩៦ ។ ប៉ុន្តែ ប្រវត្តិពិតរបស់សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានចាប់បដិសន្ធិតាំងពី ឆ្នាំ ១៩៨៥ ម្ល៉េះ ដែលមានឈ្មោះដើមថា «សភាកម្ពុជាក្រោម» ។
ចំពោះសមិទ្ធិផលកើតចេញពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនៃការតស៊ូ ដោយសន្តិវិធីរបស់សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ជាងបីទសវត្សរ៍មកនេះ លោក តោ គឹមថុង បញ្ជាក់ថា បានធ្វើឲ្យសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិដឹងឮថា “ខ្មែរក្រោម” ជានរណា? ការធ្វើឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលស្គាល់ថា ខ្មែរក្រោមពិតជាជនជាតិដើម លើទឹកដីកម្ពុជាក្រោម និងរាល់បញ្ហានៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិជនជាតិដើម របស់ខ្មែរក្រោម ត្រូវបានស្ថាប័នអន្តរជាតិ ធ្វើអន្តរាគមន៍ និងដាក់គំនាបទៅលើរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ឲ្យផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាពជូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ។ ចំណែកពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម នៅក្នុងស្រុកវិញ ចេះប្រើប្រាស់នូវសិទ្ធិរបស់ខ្លួនឯង ក្នុងនាមខ្លួនជាជនជាតិដើម ស្របតាមសេចក្ដីប្រកាសជាសកលរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិជនជាតិដើម ។

គួរជម្រាបជូនថា ចាប់តាំងពីបានបង្កើតចេញរូបរាងជាផ្លូវការរួចមក សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលជាចលនាតស៊ូរបស់ប្រជាជាតិខ្មែរក្រោម មានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងមានសាខានៅជុំវិញពិភពលោក និងជាអង្គការតំណាងឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមរាប់លាននាក់ ដែលមិនមានសំឡេង នៅក្នុងស្រុកនោះ ត្រូវបានទទួលស្គាល់ពីស្ថាប័នអន្តរជាតិជាច្រើន ក្នុងនោះរួមមាន ជាសមាជិកនៃអង្គការប្រជាជាតិ និងប្រជាជនគ្មានតំណាង (Unrepresented Nation and Peoples Organization) ហៅកាត់ជាភាសាអង់គ្លេសថា UNPO កាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០០១, ជាសមាជិកនៃវេទិកាអចិន្ត្រៃយ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ស្ដីពីបញ្ហាជនជាតិដើម (UNPFII) នៅឆ្នាំ ២០០៤ និងជាសមាជិក នាយកដ្ឋានព័ត៌មានសាធារណៈ នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ (United Nations Department of Public Information) ហៅកាត់ថា UNDPI នៅឆ្នាំ ២០១៥ ។ ក្រៅពីនោះ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ក៏បានចូលជួបមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់នៃរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភាសហរដ្ឋអាមេរិក ទទួលបន្ទុកកិច្ចការខាងសេរីភាពសាសនាអន្តរជាតិ និងផ្នែកខាងសិទិ្ធមនុស្ស, ជួបមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ទទួលបន្ទុកផ្នែកជនភៀសខ្លួន នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ រួមទាំងមន្ត្រីការទូត អ្នកជំនាញផ្នែកច្បាប់អន្តរជាតិជាច្រើនទៀត ដើម្បីជម្រាបដល់មជ្ឈដ្ឋានអន្តរជាតិ ឲ្យបានជ្រាបអំពីបញ្ហារំលោភសិទ្ធិលើជនជាតិដើមខ្មែរក្រោម ពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលយួន នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ។ បន្ថែមពីលើនេះ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម មានទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់ខាងកិច្ចការទំនាក់ទំនងបរទេស គឺលោកបណ្ឌិត Joshua Cooper ជានាយកវិទ្យាស្ថានសិទ្ធិមនុស្សរដ្ឋហាវ៉ៃ និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់គណៈកម្មការនាយក រួមជាមួយសមាជិក សមាជិកាគ្រប់រូប បានធ្វើឲ្យសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម មានឱកាសបានបង្ហាញវត្តមានរបស់ខ្លួន នៅលើឆាកអន្តរជាតិ និងទទួលបានជោគជ័យលើកិច្ចការតស៊ូមតិជាបន្តបន្ទាប់ ។

លោក តោ គឹមថុង បានកោតសរសើរដល់ជនរួមឈាមខ្មែរក្រោម ជាពិសេសព្រះសង្ឃ ដែលដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងកិច្ចប្រឹងប្រែងតស៊ូប្តូរផ្តាច់ ដើម្បីរក្សាការពារម៌តកអក្សរសាស្រ្ត ទំនៀមទម្លាប់ ; ប្រពៃណី និងវប្បធម៌ នៅលើទឹកដីកំណើតរបស់ខ្លួន ហើយក៏បានផ្ញើសារជូនពួកគេយ៉ាងដូច្នេះថា ៖