ដោយ គឹម សាវតា
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ចាកចេញពីដែនដីកម្ពុជាក្រោម មករស់នៅកម្ពុជាដោយសារកត្តាជីវភាព និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីអាជ្ញាធរវៀតណាម ជាបន្តបន្ទាប់ ។ ប៉ុន្តែ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលរស់នៅកម្ពុជាមួយចំនួន នៅមិនទាន់បានទទួលលិខិតបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណថា ខ្លួនពិតជាខ្មែរ មានដើមកំណើត មកពីដែនដីកម្ពុជាក្រោម នៅប្រទេសកម្ពុជានោះទេ ។ ករណីនេះ ធ្វើឱ្យពួកគាត់ពិបាកក្នុងការស្វែងរកការងារចិញ្ចឹមជីវិតព្រោះកន្លែងនានាមិនហ៊ានទទួល ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ អង្គការសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម អះអាងថា ខ្លួនបានចុះអន្តរាគមន៍ជាបន្តបន្ទាប់ ប៉ុន្តែ នៅមានអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមួយចំនួន នៅតែមិនទាន់ចេញអត្តសញ្ញាណបណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រម ជាពិសេសនៅខេត្តសៀមរាប ។ យ៉ាងនេះក្តី សមត្ថកិច្ចខេត្តសៀមរាប អះអាងថា មានពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមខ្លះមិនមានឯកសារគ្រប់គ្រាន់ ទើបអាជ្ញាធរមិនអាចចេញឱ្យ ដោយសារតែត្រូវឆ្លងសម្រេចពីថ្នាក់លើបន្ថែម។
លោក គឹម វណ្ណថា អះអាងថា លោកចាកចេញពីស្រុកកំណើតក្នុងស្រុកភ្នំម្លូ ខេតក្រមួនស ដែនដីកម្ពុជាក្រោម មករស់នៅកម្ពុជា ជាង ៥ ឆ្នាំមកហើយ ដោយលោកបានភ្ជាប់ជាមួយនូវអត្តសញ្ញាណបញ្ជាក់ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ហើយពេលមកដល់កម្ពុជា លោកចង់ធ្វើការ ដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិត និងបានប្រាក់ខ្លះផ្ញើទៅឱ្យប្រពន្ធ និងកូននៅស្រុកកំណើត ប៉ុន្តែ នៅពេលលោកទៅដាក់ពាក្យធ្វើការគេមិនទទួលនោះទេ ព្រោះលោកមិនមានអត្តសញ្ញាណបណ្ណ។ លោកបន្តថា លោកត្រូវរស់នៅដោយលំបាកដោយសារមិនមានឯកសារ ដើម្បីចូលធ្វើការ ទើបលោកសម្រេចចិត្តប្រកបរបរលក់ទឹកអំពៅនៅម្ដុំផ្សារកណ្ដាលក្នុងរាជធានីភ្នំពេញរហូតមកដលសព្វថ្ងៃ។
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមមួយរូបទៀត មកពីខេត្តឃ្លាំង គឺលោក សាក់ ប៉ បានប្រាប់សារព័ត៌មានព្រៃនគរថា លោកបានមករស់នៅក្នុងក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្ដាល តាំងពីឆ្នាំ ២០១៧ មកម៉្លេះ ដោយប្រកបមុខរបរជាកម្មករសំណង់ ។ លោកបញ្ជាក់ថា នៅពេលលោកទទទួលបានបទបិសោធច្រើនពីការធ្វើសំណង់ និងអាចធ្វើជាមេជាងផងនោះ ប៉ុន្តែ កន្លែងម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនសំណង់មិនតម្លើងប្រាក់ឱ្យនោះទេ ដោយលើកឡើងថាលោកមិនមានឯកសារគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីធ្វើជាមេជាងសំណង់ ។
លោក សឺន យឿង នាយកនប្រតិបត្តិសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍ ដែលធ្វើការលើវិស័យផ្នែការពារសិទ្ធិមនុស្ស លើកឡើងថា រហូតមកដល់ពេលនេះ មានពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមប្រមាណ ២០ ទៅ ៣០ ភាគរយទៀត នៅមិនទាន់មានលិខិតបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណជាខ្មែរ បន្ទាប់ពីចាកចេញពីដែនដីកម្ពុជាក្រោម មករស់នៅកម្ពុជា ។ លោកបន្តថា នៅពេលទៅស្នើសុំធ្វើអត្តសញ្ញាណបណ្ណ ឬ លិខិតបញ្ជាក់ ថា ជាខ្មែរ ពីអាជ្ញាធរនៅកម្ពុជា គឺគេទាមទារលិខិតបញ្ជាក់មកពីប្រទេសវៀតណាម ថា ពលរដ្ឋនោះពិតជាខ្មែរ ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ននេះ អាជ្ញាធរវៀតណាម បានផ្លាស់ប្តូរដោយដាក់ ថា ជាជនជាតិវៀតណាមទាំងអស់ នៅក្នុងអត្តសញ្ញាបណ្ណរបស់ពួកគាត់ ។ ករណីនេះ លោកថា បានធ្វើឱ្យខ្មែរក្រោមមួយចំនួន ចាកចេញពីស្រុកកំណើត ហើយមករស់នៅកម្ពុជាពិបាកក្នុងការធ្វើអត្តសញ្ញាណបណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ ។
លោកបន្ថែមថា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមមួយចំនួន ចាកចេញពីស្រុកកំណើតរាប់សិបឆ្នាំមកហើយ និងមិនមានឯកសារគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីបញ្ជាក់ថា ជាខ្មែរនោះទេ ។ យ៉ាងនេះក្តី លោក សឺន យឿង អះអាងថា សមាគមរបស់លោក កន្លងមកធ្លាប់ធ្វើលិខិតបញ្ជាក់ជាខ្មែរ ជូនដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលមកស្នើសុំ។ លោកបញ្ជាក់ថា នៅពេលទទួលបានលិខិតបញ្ចាក់ពីសមាគមរបស់លោក ពួកគាត់គ្រាន់តែយកឯកសារនោះ ទៅឱ្យអាជ្ញាធរនៅកម្ពុជា គឺអាជ្ញាធរ នឹងចេញលិខិតស្នាម ដើម្បីបន្តនីតិវិធីធ្វើអត្កសញ្ញាណបណ្ណជូន ។
លោក សឺន យឿង ឱ្យដឹងទៀតថា ករណីពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម មិនមានឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណភាគច្រើន គឺនៅខេត្តសៀមរាប បើទោះបីជា សមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍ បានសិក្សា និងចេញលិខិតបញ្ជាក់ថា ជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមហើយក្ដី ។
ទាក់ទងនឹងករណីនេះ ស្នងការរងនគរបាលខេត្តសៀមរាប ទទួលបន្ទុកផ្នែកអត្តសញ្ញាណកម្ម លោក នៅ អេងសុវណ្ណនី មានប្រសាសន៍ថា កន្លងមកពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមមួយចំនួនបានដាក់ពាក្យស្នើសុំធ្វើអត្តសញ្ញាណបណ្ណ ដោយភ្ជាប់ជាមួយឯកសារមួយចំនួនផងដែរ ប៉ុន្តែ មានឯកសារខ្លះមិនគ្រប់គ្រាន់ គឺមានតែអត្តសញ្ញាណបណ្ណវៀតណាមមួយសន្លឹក ។ លោកបន្តថា ប្រសិនបើមានឯកសារគ្រប់គ្រាន់លោកនឹងរៀបចំ ដើម្បីដាក់ជូនបន្តទៅថ្នាក់លើ ពិនិត្យសម្រេច ។ លោកក៏បានលើកឡើងដែរ ថា ប្រសិនបើមានតែអត្តសញ្ញាណបណ្ណសញ្ជាតិវៀតមួយសន្លឹក ហើយអាចស្នើសុំធ្វើអត្តសញ្ញាណបណ្ណខ្មែរបាននោះ គឺគ្រប់ជនជាតិវៀតណាមនឹងអាចធ្វើអត្តសញ្ញាណបណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរបានដូចគ្នា ដូចនេះ ទាមទារឱ្យមានឯកសារបញ្ជាក់គ្រប់គ្រាន់ថា ពួកគាត់ពិតជាខ្មែរ ។
បើតាមលោក នៅ អេងសុវណ្ណនី ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលមកដាក់ពាក្យស្នើសុំធ្វើអត្តសញ្ញាណបណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរមកស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តសៀមរាប គឺមានប្រមាណតែ ៣០ នាក់ប៉ុណ្ណោះ ៕
