(បទពាក្យ ៨)
[twocol_one]ម៉ែជាប្រភពផ្តល់នៅជីវិត
កូនផ្តើមសណ្ឋិតក្នុងផ្ទៃខ្នងខ្នើយ
គ្រប់ខែម៉ែឆ្លងផុតដែនកោះត្រើយ
ឲ្យកូនហ្នឹងហើយចាប់ភពពន្លឺ ។
ពេលកូនឆ្លងផុតសំឡេងយំង៉ា
ថាម៉ែអស្ចារ្យជាព្រះពន្លឺ
ប្រទានដល់កូនភពមួយឃើញឮ
ម៉ែសុខចិត្តឈឺដើម្បីកូនភ្ងា ។
ពេលនោះខ្លួនកូនក្រហមឆ្អិនឆ្អៅ
ម៉ែគេងឲ្យបៅដោយចិត្តល្អជា
ម៉ែបីថ្នមថ្នាក់ថែសព្វវេលា
ប្រស់ព្រំគ្រប់គ្រាសន្តោសប្រណី ។
រូបកូននិងម៉ែតែងនៅជាប់ប្រាណ
វេលារុញច្រានកូនធំដឹងក្តី
តែមើលទៅម៉ែមិនផ្លាស់ប្តូរអ្វី
នៅតែពោលស្តីគ្រប់ភារៈកិច្ច ។
ឳពុកអ្នកម្តាយរាល់ថ្ងៃខំប្រឹង
ពេញមួយទំហឹងប្រឹងទាំងកកិត
ទម្លុះទម្លាយនាយអាយឆ្ងាយជិត
ស៊ូដោយទឹកចិត្តឲ្យកូនធំឡើង ។
ម៉ែឳតែងខ្លាចខ្លូនកូនអត់ឃ្លាន
ខិតខំឲ្យមានហូបចុកថ្កុំថ្កើង
ប្រឹងឲ្យកូនរៀនខ្លាចចេះស្ដួចស្ដើង
ខ្លាចកូនភ្លើតភ្លើនកើតរឿងមិនល្អ ។
វេលារស់នៅម៉ែតែងបន្ទោស
ក្នុងរឿងកូនខុសពាក្យឥតបវរ
តែក្នុងចិត្តម៉ែព្រះទ័យស្មោះស
ណែនាំឲ្យល្អបវរថ្លៃថ្លា ។
នោះគឺទឹកចិត្តឋិតជាប់សន្តាន
ម៉ែល្អចំណានបានសព្វកិច្ចការ
ម៉ែជាគ្រូដើមឆ្នើមឆ្នៃអស្ចារ្យ
ចិត្តប៉ងប្រាថ្នាចារជាប់ពេញប្រាណ ។
សង្ឃឹមកូនខ្លួនរលូនទៅមុខ
ជួបតែក្តីសុខវិជ្ជាលំអាន
ជូនពរឲ្យកូនជួតែកល្យាណ
មិត្តល្អក្សេមក្សាននៅក្នុងសង្គម ។
ទឹកចិត្តអ្នកម្តាយសាយស្វពគ្រប់ជ្រុង
ប្រស់ព្រុំក្រៅក្នុងរុំព័ទ្ធត្រសុំ
មានរស់ជាតិផ្អែមប្រៀដូចទឹកឃ្មុំ
ន័យល្អិតសុខុមប្រគុំជូនកូន ។
ទឹកចិត្តអ្នកម្តាយពោពេញដោយស្មោះ
ឥតឃ្លាតឥតខ្សោះឥតមានសាបសូន្យ
ទឹកចិត្តអ្នកម្តាយក្បែរសព្វជាប់ជូន
ថែបានគ្រប់កូនឥតក្ដីលំអៀង ។[/twocol_one] [twocol_one_last]
ទឹកចិត្តអ្នកម្តាយកកាយចិញ្ចឹម
ឲ្យកូនរម្យទមសម្ដីពិតទៀង
ទឹកចិត្តអ្នកម្តាយស្រោចស្រពដូចភ្លៀង
ប្រាប់កូនឲ្យវៀងអំពើសៅហ្មង ។
នោះគឺបំណងម៉ែឳចុងក្រោយ
កូនកុំថ្លោះធ្លោយលយហួសកន្លង
សូមកូនគ្រប់រូបចូរស្តាប់ត្រាប់ផង
អំណាចម៉ែផ្សងប៉ងសុខយប់ថ្ងៃ ។
ដំណើជីវិតម៉ែពិតបវរ
ចាំងច្បាស់ខ្មៅសល្អពិតថ្លាថ្លៃ
ផ្តល់ភាពរស់នៅតម្រូវសព្វថ្ងៃ
ឲ្យកូនសប្បាយថ្លៃអឺយចងចាំ ។
កូនសូមចាំច្បាស់គុណម៉ែកន្លង
កូនចាំឥតហ្មងត្រងត្រាប់បណ្តាំ
ទោះជាវេលាឋិតនៅរយឆ្នាំ
ក៏កូននៅចាំបណ្តាំឧត្តម ។
ចាំច្បាស់ម៉ែថែកាលកូននៅតូច
ចាំច្បាស់កូនខូចម៉ែបំពេថ្នម
ចាំច្បាស់កូនក្ដៅម៉ែដាក់ទឹកស្អំ
ចាំច្បាស់រណ្ដំថ្នមសព្វអង្គប្រាណ ។
កូនមិនភ្លេចទេមាសមេម៉ែអឺយ
កូនមិនភ្លេចឡើយត្រើយភពសុខសាន
កូនមិនអាចភ្លេចភពជីវិតថ្កាន
កូនមិនភ្លេចបានសន្តានម៉ែល្អ ។
កើតមកជាតិនេះភ័ព្វគាប់ចិន្តា
បានម្តាយអស្ចារ្យភ្លឺថ្លាបវរ
ថ្នាក់ថ្នមលើកដាក់ជាក់លាក់ស្មោះស
ឥតល្អក់កករល្អល្អះក្នុងលោក ។
បើមានជាតិក្រោយឲ្យកូនសូមផ្សង
ឲ្យគាប់បំណងប៉ងជួបបានជោគ
ព្រោះជាមាតាក្រាលភពជម្រក
ឲ្យកូនក្នុងលោកឥតសោកសៅហ្មង
ភពដែនជីវិតកូនពិតឃើញច្បាស់
ម៉ែប្រឹងដល់ចាស់លះបង់កន្លង
ស៊ូប្ដូរជីវិតម៉ែសុខចិត្តផ្សង
ខំប្រឹងចម្លងឆ្លងកូនដល់ត្រើយ ។
ទាំងនេះគឺន័យប្រភពជីវិត
កូនយល់ស្អាប់ស្អិតឥតមានព្រងើយ
ឥឡូវកូនចារថ្លាថ្លែងឲ្យហើយ
គ្រាន់បានចម្លើយឆ្លើយប្រាប់កូនចៅ ។
ព្រោះម៉ែដើមទងពន្លកគ្រប់ទី
សុខចិត្តពលីពីក្នុងដល់ក្រៅ
ដំណក់ឈាមម៉ែហូរជ្រាប់ដល់ចៅ
ព្រមទាំងញាតិផៅដៅជាប់ជាគ្រឹះ ។[/twocol_one_last]
ដោយ លឹម រង្សី
—————————–
អត្ថបទកំណាព្យនេះ ឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទស្សនៈរបស់អ្នកនិពន្ធ មិនមែនជាទស្សនៈ និងគោលជំហររបស់ វិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម ឡើយ ។