ទីណាមានការគាបសង្កត់ ទីនោះមានការរើបំរះ
បទវិចារណកថា ដោយ លោក ថាច់ វឿង
ថ្ងៃទី ៩ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២០
កើតមកជាមនុស្ស ជនណាក៏ដោយ ក៏មានជាតិសាសន៍ មានទឹកដីកំណើត មានប្រវត្តិសាស្រ្តមានវប្បធម៌ អារិយធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី របស់ខ្លួនដែរ ។ កាលបើទឹកដីត្រូវត្រូវជនជាតិមួយទៀត ដណ្ដើមយកទៅគ្រប់គ្រងធ្វើជារបស់ខ្លួន តែងតែមានការឈឺចាប់ នឹងងើបឡើងតស៊ូទាមទារនូវអី្វដែលបាត់បង់នោះមកវិញ ផ្តាំកូនផ្តាំចៅមិនឲ្យភេ្លចកំណើតរបស់ខ្លួន ។ នៅក្នុងសង្គមមួយបើគ្មានយុត្តិធម៌ មានការគាបសង្កត់ រំលោភបំពានសិទិ្ធមនុស្ស ប្រកាន់ពួកបក្ស អនុវត្តច្បាប់មិនស្មើរភាពគ្នា ប្រកាន់វណ្ណៈអធន គំលាតអ្នកមាននឹងអ្នកក្រ សង្គមនោះតែងតែមានការរើបំរះ គ្មានថៃ្ងបញ្ចប់ឡើយ ។
មុនឆ្នាំ ១៩៧៥ ខែ្មរកម្ពុជាក្រោមានសំឡេងដំណាងរាស្រ្តរបស់ខ្លួន នៅក្នុងរដ្ឋសភាសាធារណរដ្ឋវៀតណាមខាងត្បូង ដែលក្នុងពេលនោះជារបបសេរីនិយម ដឹកនាំដោយប្រធានាធិបតី ខែ្មរក្រោម មានសិទិ្ធស្មើរគ្នាជាមួយជនជាតិយួន មានរចនាសម្ព័ន្ធដឹកនាំយ៉ាងច្បាស់លាស់គ្រប់ខេត្តទាំង ២១ មាន សង្ឃនាយកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ ជាស្ថាប័នឯករាជ្យដាច់ដោយឡែក មិននៅក្រោមការគ្រប់គ្រង របស់យួនឡើយ ។ កូនចៅខែ្មរក្រោមទៅបួសរៀនពេញៗវត្ត មានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទិ្ធជាមួយព្រះ រាជាណាចក្រកម្ពុជា មានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យនៅខេត្តឃ្លាំង មានសេរីភាពគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីធ្វើបាតុកម្ម ទាមទារអ្វីមួយ ។
យួនសេរី និងយួនកុម្មុយនិស្តមានទំនាក់ទំនងគ្នាក្នុងទិសដៅតែមួយ គឺលេបយកទឹកដីខែ្មរ ទើបលេចចេញការតស៊ូរបស់វៀតកុង ដែលដឹកនាំដោយ ហូ ជី មិញ ( Ho Chi Minh ) ដើម្បីដណ្ដើមយកដី កម្ពុជាក្រោម ។ ដោយជឿរតាមវោហាសាសន៍ ប៉ុនប្រសពក្នុងការទាក់ទាញ និងដឹកនាំក្នុងការប្រើប្រាស់ពាក្យស្លោកប្រកបដោយអត្ថន័យដ៏ជ្រាលជ្រៅរបស់យួនកុម្មុយនិស្ត ពេលនោះមានខែ្មរក្រោមជា ច្រើនបានចូលរួមតស៊ូជាមួយ ដោយមានសង្ឃឹមថា ពេលបានរំដោះហើយនឹងបានទទួលផល ប្រយោជន៍ភូមិសាស្រ្តទឹកដីសម្ររាប់ខែ្មរកម្ពុជាក្រោម ។
ផ្ទុយទៅវិញក្រោយឆ្នាំ ១៩៧៥ ពេលដែលយួនកុម្មុយនិស្តបានដណ្ដើមយក ទឹកដីកម្ពុជាក្រោម ឬវៀតណាមខាងត្បូង ហើយពាក្យសន្យាត្រូវរលាយបាត់អស់ ខែ្មរកម្ពុជាក្រោមត្រូវបាត់បង់អ្វីៗទាំងអស់ ទឹកដីរបស់ខ្លួនត្រូវដាក់ចូលជាសមោសភាព ត្រូវបែងចែកឲ្យជនជាតិយួន អ្នកប្រាជ្ញ កវី បណ្ឌិត អ្នកចេះ ដឹងខែ្មរកម្ពុជាក្រោម ត្រូវចាប់ចងដាក់ពន្ធនាគារ ឬយកទៅអប់រំជាដើម ។ ប្រទេស សាធារណរដ្ឋសង្គម និយមវៀតណាម មានបាវនាជាតិថា ឯករាជ សេរីភាព សុភមង្គល ហើយបានប្រើប្រាស់រហូតមកដល់ សព្វថៃ្ងនេះ ។ តើឯករាជ្យ សេរីភាព និងសុភមង្គលត្រង់កនែ្លងណា បើខែ្មរក្រោមនៅតែទទួលរងការ គាបសង្កត់ ការរើសអើងពូជសាសន៍ ការកោះហៅទៅសួរចម្លើយដូចជាអ្នកទោស ការរឹបអូសយកដីធ្លី របស់ខែ្មរក្រោម ការបែងចែកត្រកូល ថាច់ និង ត្រកូលស៊ើង ដើម្បីគ្រប់គ្រង ការតាមដានគ្រប់ជំហាន គ្មានសិទ្ធិតាមដាននយោបាយ គ្មានសិទិ្ធស្មើរភាពគ្នាជាមួយជនជាតិយួន គ្មានសិទិ្ធបង្កើត អង្គការសមា គមឯករាជ្យ សម្លុតគំរាមគំហែង បំភិតបំភ័យគ្រប់ពេលវេលា នៅតែដដែលរហូមកដល់សព្វថៃ្ងនេះ តាមមើលទៅ ឯករាជ្យ សេរីភាព សុភមង្គល សម្រាប់ពួកគេតែប៉ុណ្ណោះ សម្រាប់ខែ្មរក្រោមគ្មានឡើយ ។ កុំជឿរនូវអី្វដែលពួកយួនកុម្មុនិស្តនិយាយ ត្រូវមើលឲ្យច្បាស់នូវអ្វីដែលពួកយួនកុម្មុយនិស្តធើ្វ ។
ទីណាមានការជិះជាន់ ទីនោះមានការរើបំរះ តម្រិះជិះកឯង អន្ទាក់វ័ណ្តកខ្លួនឯង បាវចនាមាន ហើយ ឯករាជ្យ សេរីភាព សុភមង្គល និងកតិកាសញ្ញា សន្ធិសញ្ញា ច្បាប់សិទិ្ធមនុស្ស សេចក្តីប្រកាស
ជាសកលស្តីពីប្បាប់សិទិ្ធជនជាតិដើម ដែលវៀតណាមបានទទួលស្គាល់ ខែ្មរក្រោមត្រូវតែយកមកអនុវត្ត ដើម្បីឆ្លើយតបជាវិជ្ជមាន នូវរាល់ការរំលោភបំពានមកលើខែ្មរក្រោម ពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលយួន ៕
