សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមប្រារព្ធទិវា មហាវីរបុរស ឧកញ៉ា សឺង គុយ នៅកាណាដា

ដោយ ថាច់ ប្រីជា គឿន l សារព័ត៌មាន ព្រៃនគរ

នៅថ្ងៃទី ៣០ និង ៣១ ខែកក្កដា នេះ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានរៀបចំមួយស្រពឈ្មោះថា “ទិវាមហា វីរបុរសខ្មែរ ឧកញ៉ា សឺង គុយ” នៅទីក្រុងម៉ុងរ៉េអាល ខេត្តកេបិក ( Montreal, Quebec ) ប្រទេសកាណាដា ដើម្បីរំឭកដល់គុណបុព្វការីជនខ្មែរគ្រប់ជំនាន់ដែលបានបូជាជីវិតដើម្បីបុព្វហេតុជាតិ និងសាសនា នៅដែន ដីកម្ពុជាក្រោម ។ នេះជាកម្មវិធី ដែលសាខាសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ប្រចាំប្រទេសកាណាដា តែងតែប្រារព្ធ ទៅតាមប្រធានបទនីមួយៗជារៀងរាល់ឆ្នាំ ។

ទិវាកម្ពុជាក្រោម កាលពីឆ្នាំ ២០១៥ ។ រូបថត Dan Do

ថ្លែងប្រាប់ វិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម តាមរយៈទូរស័ព្ទពីប្រទេសកាណាដា ប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់ បានរៀបរាប់អំពីទិដ្ឋភាពទូទៅនៃកម្មវិធីមហោស្រពនេះថា៖

ក្រៅពីនេះ ក៏មានការចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម មួយចំនួនដូច ជា លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់ ប្រធានប្រតិបត្តិ លោក តោ គិម ថុង ឧត្ដមទីប្រឹក្សា និងជាអតីតអធិបតី ព្រះតេជព្រះគុណ ធី ធី ធម្មោ នាយកគណៈកម្មការសាសនាអន្តរជាតិ អ្នកនាង កៀង សុធី ប្រធានគណៈកម្មការយុវជន និងបណ្ឌិត Joshua Cooper ឧត្ដមទីប្រឹក្សា ដែលបានអញ្ជើញមកពីក្នុងនិងក្រៅប្រទេសជាកិត្តិយស ផងដែរ ។

លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់ បានមានប្រសាសន៍ប្រាប់ វិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម យ៉ាងនេះថា៖

ការប្រារព្ធពិធីនេះឡើង ក្នុងគោលបំណងចង់ឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរដែលមានដើមកំណើតនៅប្រទេសកម្ពុជា បានដឹង ថា ខ្មែរក្រោមជានរណា ដោយសារបច្ចុប្បន្ន មានពលរដ្ឋខ្មែរជាច្រើននៅមិនទាន់បានស្គាល់ខ្មែរក្រោមច្បាស់ លាស់នៅឡើយ ។ ម្យ៉ាងទៀតគោលបំណងនៃការប្រារព្ធពិធីនេះ ក៏ដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរបានស្គាល់ឧកញ៉ា សឺង គុយ អ្នកដែលពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមចាត់ទុកថាជារដ្ឋបុរសកម្ពុជាក្រោម និងជាមេដឹកនាំស្មារតីក្នុងការតស៊ូ ដើម្បីស្វែងរកសិទ្ធិសម្រេចវាសនាខ្លួនដោយខ្លួនឯងរបស់ប្រជាជាតិខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ។

លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់ មានប្រសាសន៍ថា៖

សូមបញ្ជាក់ថា ចៅហ្វាយ គុយ ឬ ឧកញ៉ា សឺង គុយ ជាអតីតចៅហ្វាយស្រុកព្រះត្រពាំង សព្វថ្ងៃជាខេត្ត ព្រះត្រពាំង នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ជាអ្នកដែលបានបូជាជីវិតឲ្យយួនកាត់ក្បាលដើម្បីប្ដូរយកវប្បធម៌ ប្រពៃណី និងព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទខ្មែរ នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ។

នៅថ្ងៃទី ១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៨៤១ សេ្ដចយួនព្រះនាម ទេវ ទ្រី (Thiệu Trị) ឡើងសោយរាជ្យជំនួសព្រះចៅ ម៉ិញ ម៉ាង (Minh Mạng) បានបន្តគោលនយោបាយរំលាយពូជសាសន៍លើជនជាតិខ្មែរនៅកម្ពុជាក្រោម ដែលភាសាយួនហៅថា “ជិនសាត់ ញឹកទី ដុងញើង” (Chính Sách Nhứt Thị Dồng Nhơn) ក្នុងការ បង្ខំឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរយកឈ្មោះ និងត្រកូលតាមជនជាតិយួន បង្ខំឲ្យព្រះសង្ឃពុទ្ធសាសនាថេរវាទខ្មែរ ប្រតិបត្តិ តាមពុទ្ធសាសនាមហាយានយួន ព្រមទាំងបង្ខំឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរស្លៀកពាក់ និងបួងសក់តាមប្រពៃណីយួន ដែល បានធ្វើឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់ខេត្ត នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ក្រោកឡើងបះបោរប្រឆាំងនឹងបទបញ្ជារំលាយពូជ សាសន៍របស់ស្ដេចជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងនោះ នៅខេត្តព្រះត្រពាំង មាន ចៅហ្វាយ គុយ ជាមេចលនា ។

ដោយសារ តែចលនាប្រឆាំងនឹងផែនការប្រល័យពូជសាសន៍ និងការងើបឡើងដេញយួនវាតទីទឹកដីកម្ពុជា ក្រោមរបស់ខ្មែរនាពេលនោះមិនស្រុះគ្នា និងមានការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងឲ្យដៃទៅយួនផង បានធ្វើឲ្យទ័ពយួនយក ជ័យជំនះលើទ័ពខ្មែរ ហើយឈានដល់ការចរចា រវាងប្រមុខដឹកនាំស្រុកព្រះត្រពាំង ចៅហ្វាយ គុយ និង មេទ័ពយួន ដើម្បីប្ដូរជីវិតជាថ្នូរនឹងការលុបចោលផែនការប្រល័យពូជសាសន៍របស់ព្រះចៅយួនលើជនជាតិ ខ្មែរ ។

បន្ទាប់ពី ចៅហ្វាយ គុយ បានប្រគល់ខ្លួនឲ្យយួនកាត់ក្បាលរួចមក ព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ និង ប្រពៃណីខ្មែរ នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ក៏នៅគង់វង្សរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ ដោយសារតែពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅតែបន្តអនុវត្តតាម គោលគំនិតរបស់ ចៅហ្វាយ គុយ ក្នុងការចួលរួមថែរក្សា និងការពារជាតិរបស់ខ្លួនមិនសាបសូន្យទៅតាម មហិច្ឆិតារបស់យួន ។

សព្វថ្ងៃ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ជាពិសេស សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានចាត់ទុក ឧកញ៉ា សឺង គុយ ជារដ្ឋបុរស កម្ពុជាក្រោម ដោយបានយកគំនិត និងស្មារតី “រស់ព្រោះហ៊ានស្លាប់” របស់ ចៅហ្វាយ គុយ មកធ្វើជាគោល ការណ៍តស៊ូរបស់ខ្លួន ដើម្បីស្វែងរក “សិទ្ធិសម្រេចវាសនាខ្លួន ដោយខ្លួនឯង” ជូនពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅដែនដី កម្ពុជាក្រោម ដែលកំពុងតែឋិតនៅក្រោមនឹមអាណានិគមយួន សព្វថ្ងៃ ៕