សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមចូលរួមសន្និសីទ “ធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ-យើងជាប្រជាជន”

ដោយ ថាច់ ប្រីជា គៀន l សារព័ត៌មាន ព្រៃនគរ

នៅថ្ងៃទី ២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៣ ចាប់ពីម៉ោង ១២ ដល់ ០៤ រសៀល សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានចូលរួមប្រជុំជាមួយអង្គការសិទ្ធិមនុស្សនានា ក្រោមប្រធានបទ “ធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ – យើងជាប្រជាជន” ដែលបានរៀបចំនៅការិយាល័យ អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ លោកខាងលិច (Amnesty International Western Office) នៅទីក្រុង San Francisco សហរដ្ឋអាមេរិក ។

ក្រុមប្រតិភូសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមថតជាមួយបណ្ឌិត Jushua Cooper និង បណ្ឌិត Dr. J Kirk Boydមុខការិយាល័យអង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិលោកខាងលិច(Amnesty International Western Office) នៅរដ្ឋ Californiaសហរដ្ឋអាមេរិក ថ្ងៃទី ២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៣ ។

ប្រតិភូសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលបានចូលរួមសន្និសីទនេះ រួមមាន បណ្ឌិត Joshua Cooper ទីប្រឹក្សាសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងជានាយកវិទ្យាស្ថានហាវ៉ាយដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស (Hawaii Institute for Human Rights) , លោក ចៅ សេរី ប្រធានគណៈកម្មាធិការយុវជននៃសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម (Khmers Kampuchea-Krom Federation Youth Committee) , ព្រះតេជព្រះគុណ សឺង យ៉ឹងរតនា ប្រធាននាយកដ្ឋានព័ត៌មាន នៃសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងជាអភិបាល សារព័ត៌មាន ព្រៃនគរ និង ព្រះតេជព្រះគុណ ថាច់ ប្រីជា គឿន និពន្ធនាយក សារព័ត៌មាន ព្រៃនគរ ។

បណ្ឌិត Joshua Cooper បានថ្លែងអំពីមូលហេតុនៃការធ្វើសន្និសីទ លើកទី ៨ ក្រោមប្រធានបទ “ធម្មនុញ្ញនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ-យើងជាប្រជាជន” ដែលបានរៀបចំឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ដើម្បីរំឭកដល់ ប្រវត្តិនៃការបង្កើតសេចក្ដីប្រកាសជាសកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស ។

បណ្ឌិត Joshua Cooper ក៏បានរំឭកអំពីកម្មភាពរបស់លោកនាពេលកន្លងមក ក្នុងបុព្វហេតុសិទ្ធិ មនុស្ស ក្នុងនោះ មានជួយដល់ខ្មែរក្រោម ដូចជានៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ នេះ លោកបានទៅប្រទេសកម្ពុជា និងបានចំណាយពេល ៥ ម៉ោង ដើម្បីបង្រៀនសិទ្ធិមនុស្សដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម នៅទីក្រុងភ្នំពេញ និងសកម្មភាពចូលរួមប្រជុំជាច្រើនជាមួយសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម នៅជុំវិញពិភពលោក ជាដើម ។

លោក William Butkus តំណាងអង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ (Amnesty International) បាន លើកឡើងនៅក្នុងសន្និសីទនោះថា អង្គការរបស់លោកមានតួនាទីឃ្លាំមើល និងតាមដាននូវសកម្មភាពនៃ ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សពីប្រទេសនានានៅក្នុងពីភពលោក និងជម្រុញឲ្យប្រទេសទាំងអស់នៅក្នុងពិភព លោកលុបចោលនូវទោសប្រហារជីវិត ។

បណ្ឌិត ឃឹក បយដ៍ (Dr. J Kirk Boyd) ប្រធានអង្គការ ពង្រាងច្បាប់អន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិ (International Bill of Rights) ហៅកាត់ថា BIOR និងជាអតីតសាស្ត្រាចារ្យផ្នែកច្បាប់ នៃសកលវិទ្យាល័យ UC Berkeley បានមានប្រសាសន៍ថា អង្គការពង្រាងច្បាប់អន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិរបស់លោក ជាបណ្ដុំនៃសិទ្ធិ មនុស្ស សម្រាប់ជម្រុញឲ្យមនុស្សទូទៅនៃប្រទេសទាំងអស់ក្នុងលោកអាចអនុវត្តតាម ដើម្បីបានទទួល នូវសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋាន ។

លោកបន្តទៀតថា ភារកិច្ចរបស់អង្គការ គឺអប់រំមនុស្សអំពី “ពង្រាងច្បាប់អន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិ” និងមាន ១០ % នៃមនុស្សជាតិបានចុះហត្ថលេខាលើពង្រាងច្បាប់អន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិ ដែលជាកិច្ចព្រមព្រៀង មនុស្សជាតិមួយ ដើម្បីរួមរស់ជាមួយគ្នា ។

ក្រៅពីនេះ បណ្ឌិត ឃឹក បយដ៍ ក៏បានផ្ដល់កូនសៀវភៅបង្កាន់ដៃដែលមានចំណងជើងថា “International Bill of Rights” ជាសៀវភៅ “ពង្រាងច្បាប់អន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិ” ដែលបានរៀបចំដោយអង្គការ ពង្រាងច្បាប់អន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិ ដល់តំណាងសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីអាន, ចុះហត្ថលេខាគាំទ្រ និងចែករំលែកដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមជួយចុះហត្ថលេខាគាំទ្រ ។

លោក ចៅ សេរី បានប្រធានគណៈកម្មាធិការយុវជននៃសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានថ្លែងនៅក្នុង សន្និសីទនេះ អំពីបញ្ហាដែលពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅកម្ពុជាក្រោមត្រូវប្រឈមនឹងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សពីរដ្ឋា ភិបាលបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាម និងបានរាយការណ៍អំពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សថ្មីៗនៅកម្ពុជាក្រោម ដូចជាករណីវៀតណាមចាប់ ព្រះតេជព្រគុណ លី ចិន្ដា ព្រះសង្ឃវត្តព្រៃជាប់ផ្សឹកយកទៅធ្វើទារុណកម្ម និង ការចាប់ព្រះតេជព្រះគុណ ថាច់ ធឿន និង លីវ នី នៃវត្តសិរីតាសេក ផ្សឹក និងដាក់ពន្ធនាគារ ជាដើម ។

ក្រោយពីសន្និសីទនេះ លោក ចៅ សេរី បានជួបសំណេះសំណាលផ្ទាល់ជាមួយលោក William Butkus តំណាងអង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ (Amnesty International ) និងជូនឯកសាររបាយការណ៍ស្ដីពី ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សលើខ្មែរក្រោមពីរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមទៅអង្គការ Amnesty International ដើម្បី ជួយធ្វើអន្តរាគមន៍ទៅរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ។ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ក៏បានទទួលសិទ្ធិពីអង្គ ការពង្រាងច្បាប់អន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិ ដើម្បីបកប្រែសៀវភៅស្ដីពី “ពង្រាងច្បាប់អន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិ” ទៅជា ភាសាខ្មែរ ផងដែរ ៕