ដោយ លី ឈូន
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ថា សមត្ថកិច្ចវៀតណាម មិនត្រឹមតែធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ពុទ្ធបរិស័ទអ្នកកសាងសាលាឆទាន ដែលកំពុងរស់នៅក្នុងភូមិកន្រែងខេត្តលង់ហោរ (Vinh Long) ប៉ុណ្ណោះទេ សូម្បីតែសាច់ញាតិរបស់អ្នកកសាងសាលាឆទានភូមិកន្រែងទៅធ្វើការនៅទីប្រជុំជន ក៏ត្រូវសមត្ថកិច្ចវៀតណាម ប្រើល្បិចគំរាមម្ចាស់ការដ្ឋានឲ្យដេញចេញពីការងារ និងចាប់បង្ខំឲ្យចូលរក្សាគំលាតសង្គមក្នុងមណ្ឌលចត្តាឡីស័ក ដែលគ្មានការទទួលខុសត្រូវទៀតផង ។ ការលើកឡើងមកនេះបន្ទាប់ពីកាលថ្ងៃ ៣០ ខែកញ្ញាកន្លងទៅនេះ សមត្ថកិច្ចឃុំ បានចុះទៅបង្ខំពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរក្រោម អ្នកផ្ដើមកសាងសាលាឆទានភូមិកន្រែង ឲ្យចុះលេខាលើកំណត់ហេតុថា ពួកគាត់បានកសាងសាលាឆទានលើដីស្រែខុសច្បាប់ ។ យុវជនខ្មែរក្រោម លើកឡើងថា អំពើដែលអាជ្ញាធរវៀតណាម ធ្វើទុក្ខមុខបុកម្នេញ ចំពោះអ្នកកសាងសាលាឆទានភូមិកន្រែង ក្នុងរដូវបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងក្នុងរដូវកូវិដ-១៩ រាតត្បាតដូច្នេះ វាជាអំពើអមនុស្ស ។ ចំណែកឯអង្គការសង្គមស៊ីវិលខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ចាត់ទុកថា ទង្វើរបស់អាជ្ញាធរវៀតណាម ជាកាផ្គើននឹងក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលសំណូមពរ សុំកុំឲ្យធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដល់អ្នកតស៊ូមតិខ្មែរក្រោម ដោយសន្តិវិធី និងអហិង្សា ។
សកម្មជនកសាងសាលាឆទានភូមិកន្លែងគឺ លោក គីម ឃីម លើកឡើងក្នុងវេទិកាសាធារណៈ កាលពីយប់ថ្ងៃទី ៣០ កញ្ញា ដែលរៀបចំឡើងដោយក្រុមយុវជនខ្មែរក្រោម ហៅកាត់ថា Khmer K21 នៅទីក្រុងភ្នំពេញ ថា សមត្ថកិច្ចវៀតណាម មិនត្រឹមតែធ្វើបាបពុទ្ធបរិស័ទអ្នកផ្ដើមកសាងសាលាឆទានភូមិកន្រែងប៉ុណ្ណោះទេ សូម្បីតែកូនចៅរបស់ពុទ្ធបរិស័ទអ្នកសកម្មកសាងសាលាឆទានក៏ត្រូវពួកអាជ្ញាធរវៀតណាម តាមប្រមាញ់ធ្វើបានដែរ ដូចជាស្ត្រីម្នាក់ឈ្មោះ សុង ចិន្ដា ដែលគាត់ខំទំនាក់ទំនងសុំពុទ្ធបរិស័ទ ទាំងក្នុង និងក្រៅស្រុកឲ្យជួយកសាងសាលាឆទានតាមកម្លាំងសទ្ធា ក៏ត្រូវពួកអាជ្ញាធរវៀតណាម ចោទថាមានទំនាក់ទំនងនឹងអ្នកក្រៅប្រទេសក្នុងគោលបំណង ប្រឆាំងនឹងវៀតណាមដែរ និងរឿងមួយទៀត គឺស្ត្រីជាកូនសកម្មជនកសាងសាលាឆទាន នៅភូមិកន្រែង ដែរធ្វើការនៅទីក្រុងព្រៃនគរក៏ត្រូវបានអាជ្ញាធរបង្ខំឲ្យចូល ទៅរក្សាគម្លាតនៅមណ្ឌលចត្តាឡីស័កដោយគ្មានថ្នាំសង្កូវ សម្រាប់ព្យាបាលឡើយ ៖ «មិនមែនមានតែរឿងរ៉ាវប្អូនចិន្តាមួយទេ នៅមានរឿងកើតថ្មីមួយទៀត ខ្ញុំមិនចង់និយាយទេ ខ្ញុំលាក់ឲ្យវៀតណាមច្រើនណាស់ដែរ គឺរឿងក្មួយម្នាក់ជាកូនអ្នកសកម្មជួយផ្ដួចផ្ដើមកសាងសាលាឆទានភូមិកន្រែងហ្នឹងអ្ហា គ្នាធ្វើការនៅព្រៃនគរ ។ ឪពុករបស់ក្មួយនឹងគឺធ្វើការងារជាប្រចាំជាការងារស្នូលអាចជំនួសដៃជើងខ្ញុំបាន ដល់ពេលដែលវាឆែកឯកសារមើលដឹងថា ក្មួយហ្នឹងត្រូវជាកូនចៅអ្នកភូមិកន្រែងវាបង្ខំឲ្យក្មួយហ្នឹងទៅធ្វើចត្តាឡីស័ក ។ ខ្ញុំទម្រាំតែ ឱ្យមនុស្សទិញថ្នាំយកទៅឲ្យក្មួយនោះបាន ដឹកគ្នាយកទៅជាងមួយអាទិត្យគ្មានថ្នាំមួយគ្រាប់សម្រាប់ព្យាបាលផង វាដាក់ចោល ចូលគ្នាជាង ១២.០០០នាក់ គ្មានថ្នាំមួយគ្រាប់» ។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ សកម្មជនតស៊ូមតិខ្មែរក្រោមមួយរូប គឺលោក ថាច់ កឿង ប្រាប់វិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម ថា រាល់ថ្ងៃនេះ ពួកអាជ្ញាធរវៀតណាម កំពុងតែតាមប្រមាញ់ធ្វើបាបអ្នកតស៊ូមតិខ្មែរក្រោម ដែលហ៊ានបញ្ចេញមតិមតិរិះគន់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ចំពោះករណីរំលោភសិទ្ធិខ្មែរក្រោម ដោយវៀតណាម បានប្រើល្បិចធ្វើឲ្យម្ចាស់ការដ្ឋាន ម្ចាស់រោងចក្រមួយចំនួនដេញអ្នកទាំងនោះ ចេញពីការងារដូចជារូបលោកជាដើម ៖ «គឺគេគំរាមបើទៅធ្វើការកន្លែងណាហ្នឹងគឺគេដឹងគេទៅគេគំរាមដូចបងយ៉ាញ់ មិញ ក្វាង អីចឹងដែរ គេទៅគំរាមម្ចាស់ឡានហ្នឹងមិនឱ្យជួលបងយ៉ាញ់ មិញ ក្វាងបន្តទៀត ។ ករណីហ្នឹងក៏ដូចជាពួកបងឈ្មោះរិទ្ធិនៅ គូជី ទីក្រុងព្រៃនគរ ពួកនគរបាលវៀតណាមហ្នឹងទៅគំរាមម្ចាស់រោងចក្រហ្នឹងថាបើសិនជាបងឈ្មោះរិទ្ធិហ្នឹងនៅតែផ្ដល់ព័ត៌មាន ឬ ទំនាក់ទំនងទៅវិទ្យុខាងក្រៅទៀតគឺគេឱ្យឈប់ពីការងារហ្នឹងហើយ ។ និយាយរួមទៅឲ្យតែដឹងសកម្មជនយើងធ្វើការកន្លែងណាវាទៅបង្កហេតុកន្លែងហ្នឹងតែម្ដង ដូចខ្ញុំសព្វថ្ងៃហ្នឹងអីចឹង» ។
ការលើកឡើងមកនេះ បន្ទាប់កាលពីព្រឹកថ្ងៃ ៣០ កញ្ញាកន្លងអាជ្ញាធរឃុំកំពុងប៉ែង ដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថាឡងមី (Loan My) ក្នុងស្រុកផ្សារថ្មី ដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថា តាមបិញ (Tam Binh) ខេត្តលង់ហោរ ដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថាវិញឡុង (Vinh Long) ទៅបង្ខំឲ្យពុទ្ធបរិស័ទអ្នកកសាងសាលាឆទានភូមិកន្រែង ឲ្យចុះហត្ថលេខាទទួលស្គាល់ថាពួកគាត់កសាងសាលាឆទានហ្នឹងខុសច្បាប់ ព្រោះដីដែលពួកគាត់កសាងសាលាឆទាននោះ មិនទាន់បានផ្ទេរពីដីស្រែ ទៅដីលំនៅស្ថាននៅឡើយ ។ តែពួកគាត់បដិសេធមិនព្រមចុះហត្ថលេខានោះទេ ដោយសំអាងថា រឿងអីវត្តអារាមយួននៅជិតខាង ហើយមានស្ថានភាពដីធ្លីដូចជាពុទ្ធបរិស័ទភូមិកន្រែងដែរ ម៉េចក៏គេកសាងបាន ។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងនេះ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាយុវជនខ្មែរក្រោមលោក ថាច់ ចន្ទ្រា លើកឡើងថាវៀតណាម កំពុងអនុវត្តិប្រាសចាកនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញវៀតណាម ដែលថាពលរដ្ឋគ្រប់រូបមានសិទ្ធិនិយាយ ស្ដីមានសិទ្ធិប្រតិបត្តិសាសនារបស់ខ្លួន ។ តែវៀតណាម បែរជាទៅគាបសង្កត់ពុទ្ធបរិស័ទ ភូមិកន្រែង និងធ្វើទុកបុកម្នេញសកម្មជនតស៊ូមតិខ្មែរក្រោម ក្នុងដំណាក់កាល ដែលពលរដ្ឋខ្មែរកំពុងប្រារព្ធកម្មវិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងក្នុងដំណាក់កាលកូវិដ ១៩ រាតត្បាតដូច្នេះ គឺពិតជាទង្វើអមនុស្សធម៌សុទ្ធសាធ៖ «ខ្ញុំមិនចង់រំឭករឿងរ៉ាវប្រវត្តិសាស្ត្រទេ សូមបងប្អូនមើលតែរឿងថ្មី ៗ ទៅដឹងហើយ គ្នាមានវិបត្តិកូវីដ គ្នាទៅស៊ីឈ្នួលឲ្យគេ ពួកអាជ្ញាធរទៅញុះញង់ឲ្យម្ចាស់ផ្ទះហ្នឹងដេញគ្នាចេញពីផ្ទះ ទាំងនៅក្នុងអំឡុងកាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ រាតត្បាត រកការងារអីណាធ្វើ រកកន្លែងឯណានៅ ផ្លូវក៏មិនទាន់បើក អាជ្ញាធរ ធ្វើដូច្នេះ អាកន្លែងហ្នឹងហើយដែលខ្ញុំគិតថាវាហួសពីវិស័យតិរច្ឆាន» ។
នៅក្នុងកម្មវិធីហេឡូវីអូអេ នៃវិទ្យុសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលហៅកាត់ថាវីអូអេ (VOA) កាលពីថ្ងៃទី ៣០ កញ្ញាកន្លងទៅនេះ ទីប្រឹក្សាសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមលោក ទៀ ថេន លើកឡើងនូវចំណុចទាំង ៥ ដែលអ្នករាយការណ៍ពិសេស នៃស្នងការសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ សួរទៅអាជ្ញាធរវៀតណាម អំពីករណីសមត្ថកិច្ចវៀតណាមចាប់គំរាម កំហែង និងរឹបអូសយកសៀវភៅសិទ្ធិជនជាតិដើម ដែលយុវជនខ្មែរក្រោមឈ្មោះយឿង ខាយ បានផ្សព្វផ្សាយ ។
ក្នុងសំណួរទាំង ៥ ចំណុចនេះ មានន័យថាអាជ្ញាធរវៀតណាម បានរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិជនជាតិភាគតិចនិងជនជាតិដើមទាំងស្រុង៖ «អ្នករាយការណ៍ពិសេស ពួកគេសុំឲ្យ រដ្ឋាភិបាលរបស់បក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាមហ្នឹងត្រូវធ្វើយ៉ាងណា ធានាលើកកម្ពស់សិទ្ធិជនជាតិភាគតិច ក៏ដូចជាជនជាតិដើមខ្មែរក្រោម នៅក្នុងការបញ្ចេញមតិ នៅក្នុងការបញ្ចេញមតិដោយគ្មានការជ្រៀតជ្រែក និងទៅតាមរបៀបលាយលក្ខណ៍អក្សរក៏ដោយតាមរបៀបបោះពុម្ពឬក៏ទៅតាមរបៀបសិល្បៈក៏ដោយ ឬ ក៏ទៅតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដទៃទៀតវាជាជម្រើសរបស់ពួកគាត់ ទទួលបាននូវការបញ្ចេញមតិដោយសេរីភាព» ។
ទង្វើរបស់អាជ្ញាធរវៀតណាម ដែលនៅតែបន្តគំរាមកំហែង ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញមកលើជនជាតិដើមខ្មែរក្រោមនេះ គឺជាបង្ហាញចរិតផ្គើននឹងអង្គការសហប្រជាជាតិ ព្រោះអ្នករាយការណ៍ពិសេស នៃឧត្ដមស្នងសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ បានសំណូមពររួចហើយថា សុំកុំឲ្យធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដល់អ្នកតស៊ូមតិ ដោយសន្តិវិធី និងអហិង្សាខ្មែរក្រោម ៕
