ដោយ គឹម សាវតា
បញ្ហាដែលកើតមានសម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលរស់នៅកម្ពុជា គឺមានច្រើនផ្នែកដូ ចជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ហាជីវភាព ការរើសអើងជាដើម ។ ក្នុងនោះស្រ្តីខ្មែរក្រោម គឺជាជនរងគ្រោះនៃបញ្ហា ដែលមិនសូវមានអ្នកមើលឃើញ និងជួយដោះស្រាយឡើយ ។

នៅថ្ងៃទី ០៦ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២២អង្គការសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម នៅកម្ពុជា បានចូលរួមការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសថ្នាក់ដឹកនាំ អង្គការស្ត្រីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីធ្វើកិច្ចការគាំពារស្ត្រីខ្មែរក្រោម ដែលរស់នៅកម្ពុជាឲ្យបានប្រសើរឡើង ។
បន្ទាប់ពីដែនដីកម្ពុជាក្រោម ត្រូវបានរដ្ឋការបារាំងដាក់ឲ្យស្ថិត នៅក្រោមការគ្រប់គ្រងបន្តដោយវៀតណាម កាលពីឆ្នាំ ១៩៤៩ មក ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម បានរងការគាបសង្កត់ និងធ្វើទុក្ខបុកម្នេញជាបន្តបន្ទាប់ ជាពិសេសគឺស្ត្រី ។ ដើម្បីគេចចេញពីការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញនោះ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ជាស្រ្តីមួយចំនួន បានចាកចេញពីស្រុកកំណើតទៅរស់ នៅប្រទេសទី ២ ឬ ទី ៣ ដែលក្នុងនោះ មានពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមមួយចំនួនធំ បានមករស់នៅកម្ពុជា ។ ពេលមកដល់កម្ពុជា ស្ត្រីខ្មែរក្រោមទាំងនោះ បានជួបនូវបញ្ហាជាច្រើន ក្នុងការរស់នៅ ដែលទាមទារឲ្យមានកាជួយជ្រោមជ្រែង ។ ដោយមើលឃើញពីបញ្ហានេះ អង្គការស្រ្តីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម នៅកម្ពុជា បងកើតឡើងដើម្បីជួយដល់ស្រ្តីខ្មែរក្រោម តែការបង្កើតដំបូងដោយមិនមានអ្នកចូលរួម និងមិនមានរចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រាន់ ធ្វើឲ្យកិច្ចការគាំពារស្ត្រីខ្មែរក្រោមនេះ ហាក់នៅមានកម្រិត ។ នៅថ្ងៃទៅ ០៦ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២២ នេះ ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសថ្នាក់ដឹកនាំអង្គការស្រ្តីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ត្រូវបានធ្វើឡើង ដោយមានការចូលរួមធ្វើជាសាក្សីដឹងលឺ ពីអង្គការសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោមដទៃទៀត។
ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសបានចាប់ផ្តើមដំណើរការចាប់ពីម៉ោង ២រសៀលនៅបុរីព្រៃនគរ ក្នុងសង្កាត់គោកឃ្លាង ខណ្ឌសែនសុខ រាជធានីភ្នំពេញ ដោយមានថា្នក់ដឹកនាំអង្គការ សមាគម ខ្មែរកម្ពុជាក្រោមជាច្រើនជាគណៈអធិបតី ។
លោក ប៊ុត ប៊ុន មុន្នី ប្រធានគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោត បានឡើងប្រកាសពីសមាសភាពបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតទាំងបីរូប និងបានលើកឡើងពីមូលហេតុ និងដើមកំណើតនៃអង្គការស្ត្រីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ។
លោកប៊ុន មុន្នី៖ «តាំងពីការចាប់ផ្ដើមនៃអង្គការ សមាគមស្ត្រី ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកស្រី ព្រំ យ៉ាង និងសហការីរបស់គាត់មួយចំនួន អង្គការនេះបានសហការជាមួយអង្គការ សមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោមនានា រួមគ្នាធ្វើសកម្មភាពតិច ឬច្រើន ដើម្បីបម្រើដល់ផលប្រយោជន៍ខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ជារៀងដរាបមក ។ ភាពថមថយ និងភាពស្រពិចស្រពិលនៃការដឹកនាំសម្រាប់តួនាទី បានធ្លាក់ចុះជាបន្តបន្ទាប់ ស្ទើរតែដល់ចំនុចប្រកាសអាសន្ន ដោយមើលឃើញពីចំនុចអវិជ្ជមានបែបហ្នឹងហើយ ទើបថ្នាក់ដឹកនាំអង្គការ សមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានឯកភាពគ្នាសារជាថ្មីម្ដងទៀត សម្រេចជ្រើសរើសថ្នាក់ដឹកនាំអង្គការស្ត្រីនេះ ដើម្បីពង្រឹងនូវប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងមានគុណភាពសម្រាប់ចូលរួមកសាងសង្គមខ្មែរកម្ពុជាក្រោមរបស់យើង» ។
បេក្ខជនដែលឈរឈ្មោះ ក្នុងការបោះឆ្នោតជាថ្នាក់ដឹកនាំអង្គការស្ត្រីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម មានចំនួន ៣ រូបគឺលេខរៀងទី ១ គឺអ្នកស្រី ថាច់ សូរីណា មានស្រុកកំណើត នៅខេត្តឃ្លាំងដែនដីកម្ពុជាក្រោម លេខរៀងទី ២ អ្នកស្រី តាំង កែវពិសី ជាឈាមជ័រខ្មែរក្រោមតែមានមានកំណើត នៅខេត្តពោធិ៍សាត់ ប្រទេសកម្ពុជា និងមានឪពុកជាអ្នកខេត្តឃ្លាំង ដែនដីកម្ពុជាក្រោម និងលេខរៀងទី ៣ គឺអ្នកស្រី គៀង ធីប៉ា មានស្រុកកំណើត នៅខេត្តព្រះត្រពាំង ដែនដីកម្ពុជាក្រោម ។
នៅមុខគណៈអធិបតី តំណាងអង្គការសមាគម ខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងអង្គបោះឆ្នោតចំនួន ៨ រូបដែលជាសកម្មជនស្ត្រីខ្មែរក្រោម នោះ បេក្ខជនទាំង ៣ រូបបានលើកឡើងពីការប្រឈម និងបានប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះការងារបម្រើដល់ស្រ្តីខ្មែរក្រោមរៀងៗ ខ្លួន ។
អ្នកស្រី ថាច់ សូរីណា ដែលជាបេក្ខជនឈរឈ្មោះមួយរូបថ្លែងថា៖ «គំនិតរបស់នាងខ្ញុំទី ១ ការផ្សព្វផ្សាយ សិទ្ធិស្រ្តីដែលគាត់យល់ដឹង អំពីសិទ្ធិរបស់ខ្លួនឯង ចំណែកទី ២ គឺការប្រមែប្រមូសស្រ្តី នៅតាមបណ្ដាខេត្តនានា ដើម្បីបើកជាថ្នាក់អក្ខរកម្ម ទី ៣ របស់ខ្ញុំ គឺការស្វែងរកអង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិ ដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធរឿងស្ត្រីហ្នឹង ទី ៤ គឹផ្ដោតសំខាន់លើចក្ខុវិស័យរបស់អង្គការស្តី្រខ្មែរក្រោម ធ្វើយ៉ាងណា ដើម្បីទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចអង្គការស្រ្តី ដើរឲ្យបានយូរអង្វែង» ។
ចំណែកអ្នកស្រី តាំង កែវពិសី លើកឡើងថា៖ «នាងខ្ញុំជាបេក្ខភាព ដែលឈរឈ្មោះម្នាក់ គឺនាងខ្ញុំមានគោលបំណងតែ ២ មុខទេ គឺចង់ឲ្យស្ត្រីខ្មែរក្រោម ស្គាល់សង្គមខាងក្រៅឲ្យបានច្រើន និងឲ្យសង្គមខាងក្រៅស្គាល់ស្ត្រីខ្មែរក្រោមថា អ្នកណាជាស្រ្តីខ្មែរក្រោម ដោយសារតែស្រ្តីខ្មែរក្រោមមួយចំនួន អ្នកខ្លះអត់ស្គាល់ថាខ្លួនឯងជានរណាផង មិនដឹងថាខ្លួនឯងគួរធ្វើអី គួរចូលរួមសង្គមយ៉ាងរបៀបម៉េច អ៊ីចឹងគោលបំណងរបស់ខ្ញុំ ចង់ឲ្យពួកគាត់ក្លាហានហ៊ានចូលរួមជាមួយសង្គម ស្គាល់សង្គមឲ្យបានច្រើន និងចែករំលែកអ្វីដែលគាត់ស្គាល់ដល់ស្ត្រីដទៃទៀត ព្រោះអីស្រ្តីយើងភាគតិចណាស់ ដែលបានដឹងលឺរឿងសង្គម ហើយស្រ្តីខ្មែរក្រោមយើងក៏ខ្វះខាតធនធានមនុស្សជាច្រើនដែរ» ។
រីឯអ្នកស្រី គៀង ធីប៉ា ដែលជាបេក្ខជនទី ៣ ថ្លែងថា ៖ «បើសិនខ្ញុំក្លាយជាប្រធាន ខ្ញុំមានភាពក្លាហាន មុះមុត អត់ធ្មត់ ព្យាយាម និងភាពស្មោះត្រង់ ដើម្បីដឹកនាំអង្គការស្រ្តីនេះ ឲ្យបានយូរអង្វែង ដោយមានទំនួលខុសត្រូវរាល់បញ្ហា ដែលកើតឡើង ដោយព្រហ្មវិហារធម៌ ។ ចំនុច ទី ២ អភិវឌ្ឍន៍ខ្លួនឯង ឲ្យបានរីកចម្រើនជាងនេះ ទៅទៀត ជំរុញឲ្យស្រ្តីខ្មែរក្រោម ស្វែងយល់ពីសិទ្ធិរបស់ខ្លួន ទី ៤ ពង្រឹងស្មារតីស្រ្តីខ្មែរក្រោម ឲ្យចូលរួមសង្គមឲ្យបានច្រើន និងគ្រប់វិស័យ ហើយយើងអាចមាន បង្កើតមុខរបរជីវភាពមួយជំរុញពួកគាត់ ដែលនៅក្រីក្រ ហ្នឹងឲ្យមានជីវភាពបានប្រសើរឡើង» ។
ក្រោយពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់បេក្ខជនទាំង ៣ គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោត បានពន្យល់ដល់អង្គបោះឆ្នោតទាំង ៨ រូបពីនិតិវិធីក្នុងការបោះឆ្នោត ដែលក្នុងនោះបេក្ខជនទាំង ៣ ក៏ជាអង្គបោះឆ្នោតផងដែរ ។
ក្រោយពីអង្គបោះឆ្នោតបានយល់ពីរបៀបបោះហើយនោះ ការបោះឆ្នោតក៏ចាប់ផ្តើម ។ មិនបានប៉ុន្មានលទ្ធផលក៏ត្រូវបានបង្ហាញ និងប្រកាស ហើយអ្នកស្រី ថាច់ សូរីណា ទទួលបាន ៣ សំលេង អ្នកស្រី តាំង កែវពិសី ទទួលបាន ៣ សំលេង និង អ្នកស្រី គៀង ធីប៉ា ទទួលបាន ២ សំលេង ។ បើតាមនីតិវិធី លទ្ធផលនេះ គឺអ្នកស្រី គៀង ធីប៉ា ទទួលបានតំណែងជាអគ្គលេខាធិការ ដោយស្វ័យប្រវត្តិ ។ ចំណែកសំឡេងបេក្ខជន ២ រូបផ្សេងទៀតបានស្មើគ្នា គឺត្រូវបោះឆ្នោតម្ដងទៀត ដើម្បីជ្រើសតំណែងជាប្រធាន និងអនុប្រធាន ។
ទីបំផុតការបោះឆ្នោតលើកទី ២ ក៏បានចេញលទ្ធផល ដែលក្នុងនោះ គឺអ្នកស្រីតាំង កែវពិសី បានក្លាយជាប្រធានសមាគម ដោយទទួលបានសំឡេងគាំទ្រចំនួន ៥ និងអ្នកស្រី ថាច់ សូរីណា បានចំនួន ៣ សំលេង ក្លាយជាអនុប្រធានសមាគម ។
ក្រោយពីប្រកាសលទ្ធផល និងប្រកាសសុពលភាពថ្នាក់ដឹកនាំអង្គការស្រ្តីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ហើយនោះ នាយិកាអង្គការស្ត្រីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលទើបជាប់ឆ្នោត គឺអ្នកស្រី តាំង កែវពិសី បានថ្លែងអំណរគុណដល់អង្គបោះឆ្នោតទាំងអស់ និងគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោត ដែលបានផ្តល់ឲ្យអ្នកស្រីក្លាយជានាយិកាអង្គការស្រ្តីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ។ អ្នកស្រីក៏បានប្តេជ្ញាចិត្តធ្វើយ៉ាងណា ឲ្យអង្គការមួយនេះ ដំណើរការទៅមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុន ។
អ្នកស្រី តាំង កែវពិសី៖ «ខ្ញុំក៏សុំតាំងចិត្តថា នឹងដឹកនាំអង្គការស្ត្រីហ្នឹងឲ្យមានភាពជោគជ័យ និងរីកចម្រើនជាងមុន ហើយប្តេជ្ញាលះបង់ពេលវេលា កម្លាំងកាយ កម្លាំងចិត្ត គឺដើម្បីបម្រើនូវសង្គមជាតិស្ត្រីខ្មែរក្រោមយើង» ។
លោក តាំង សារៈ សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍ ដែលចូលរួមជាសាក្សីដឹងលឺ ក្នុងការបោះឆ្នោតដែរនោះ មានប្រសាសន៍ថា ការបោះឆ្នោតនេះ គឺជាការបង្ហាញមួយថា ស្ត្រីខ្មែរក្រោម គឺជាធនធានមួយយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជួយដល់សង្គម ហើយបទពិសោធន៍នៃការបម្រើតួនាទីជាថ្នាក់ដឹកនាំអង្គការស្រ្តីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម នៅពេលនេះ ក៏អាចជាបទពិសោធន៍មួយ សម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំស្ត្រីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ទាំងអស់ឲ្យមានឱកាសធ្វើជាថ្នាក់ដឹកនាំស្ថាប័នផ្សេងៗ ទាំងថ្នាក់ជាតិ និងអន្តរជាតិ ។ លោកបន្តថា ដើម្បីឲ្យការងារមានប្រសិទ្ធភាព អង្គការស្ត្រីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលមានសមាជិក ៨ រូបត្រូវពិភាក្សាគ្នាលើកផែនការច្បាស់លាស់ និងអនុវត្តតាមផែនការនោះ ។
លោក តាំង សារៈ៖ «ក្នុងចំណោមគណៈកម្មការនាយកទាំង ៨ នាក់ហ្នឹងគួរពិភាក្សាគ្នា ហើយធ្វើផែនការដែលបានលើកឡើង ផែនការដែលត្រូវធ្វើ» ។
លោក សឺន ជុំជួន ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់ផ្នែកច្បាប់នៃសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍ឲ្យដឹងថាអង្គការមួយនេះ បានចុះបញ្ចីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃតាំងពីឆ្នាំ ២០០៤ តែនៅពេលដែលផ្លាស់ប្តូរសមាសភាពថ្នាក់ដឹកនាំ គឺត្រូវតែជូនដំណឹងទៅក្រសួងសាជាថ្មី ។
លោក សឺន ជុំជួន៖ «ការផ្លាស់ប្តូរ ឬការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធថ្មីហ្នឹង គឺត្រូវដាក់ពាក្យសារជាថ្មីក្នុងនាមអង្គការស្ត្រីខ្មែរកម្ពុជាក្រោមដើម្បីឲ្យក្រសួងទទួលស្គាល់គណៈកម្មការថ្មី» ។
លោក សឺន ជុំជួន ឱ្យដឹងថារហូតមកដល់ពេលនេះ គឺមិនទាន់មានស្ថិតិ ថា តើមានស្ត្រីខ្មែរក្រោម ប៉ុន្មាននាក់ ដែលកំពុងរស់នៅកម្ពុជានៅឡើយទេ ប៉ុន្តែ ស្ត្រីខ្មែរក្រោម នៅកម្ពុជាក្រោម ប្រមាណ ៩៥ ភាគរយ គឺមិនសូវបានសិក្សារៀនសូត្រអក្សរខ្មែរ ដែលជាអក្សរជាតិសាស្ត្ររបស់ខ្លួននោះឡើយ ៕