ដោយ ស៊ឺន ចែងចើន
អង្គការ សង្គមស៊ីវិលកម្ពុជា និងប្រជាពលរដ្ឋ មកពីសហគមន៍ដីធ្លី ព្រៃឈើ នេសាទ កសិករ ជនជាតិដើមភាគតិច អ្នកការពារបរិស្ថាន អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស សមាគម អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល គ្រូបង្រៀន មន្រ្តីរាជការ សហជីព កម្មករ កម្មការិនី សកម្មជនស្រ្តី អ្នកប្រកបរបរផ្លូវភេទ ក្រុមអ្នកស្រលាញ់ភេទដូចគ្នា អ្នកមានពិការភាព យុវជន សិល្បករ អ្នកសម្តែង អ្នកកសាងសន្តិភាព និងប្រជាពលរដ្ឋមូលដ្ឋានប្រមាណជាង ៤០០ នាក់ បានមកជួបជុំគ្នា រៀបចំវេទិការប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា នៅរាជធានីភ្នំពេញ រយ:ពេល ២ ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី ១៦ ដល់ថ្ងៃទី ១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២២ ក្រោមប្រធានបទ «កិច្ចការពារលំហសេរីភាព ប្រជាពលរដ្ឋ លិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស ឆ្ពោះទៅកាន់សង្គមប្រកបដោយសមធម៌ និងយុត្តិធម៌ នៅកម្ពុជា» ។
វេទិកានេះដែរ ក៏មានការចូលរួមពីអង្គការ សមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម នៅប្រទេសកម្ពុជា ផង ។ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលមកពីតំបន់នានា ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានលើងឡើង ពីក្តីកង្វល់ផ្សេងៗ ជូនអង្គវេទិកា ដើម្បីចងក្រងជារបាយការណ៍ដាក់ជូនរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពិចារណាក្នុងការរកដំណោះស្រាយជូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ។
អនុសាសន៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលប្រមូលចេញ ពីកិច្ចពិភាក្សាតាមវិស័យ ក្រោមប្រធានបទ «សិទ្ធិរបស់ក្រុមងាយរងគ្រោះ ត្រូវបានលើកកម្ពស់ និងការពារដោយស្របច្បាប់នៅកម្ពុជា» នឹងធ្វើជារបាយការណ៍មួយដាក់ជូន នៅក្នុងវេទិការប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ។ ខ្លឹមសារ នៃ អនុសាសន៍ បានផ្តោតលើបញ្ហាសំខាន់ៗ មួយចំនួន មានជាអាទិ៍ ពន្លឿនការដោះស្រាយ និងចុះបញ្ជីដីធ្លីជាប្រព័ន្ធ និងដាបំដោយដុំជាអាទិភាព ដល់ជនរងគ្រោះ និងជនងាយរងគ្រោះ (រួមទាំងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម) ពន្លឿននីតិវិធី ក្នុងការផ្តល់ឯកសារស្របច្បាប់ដល់ពលរដ្ឋខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ នៅកម្ពុជា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គួរអន្តរាគមន៍ទៅរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ដើម្បីបើកដេប៉ាតឺម៉ង់ភាសាខ្មែរ នៅកម្ពុជាក្រោម និងផ្តល់អាហារូបករណ៍ដល់និស្សិតខ្មែរក្រោម ឱ្យមកបន្តការសិក្សា នៅកម្ពុជា ។
ចំណែកពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលចូលរួមក្នុងវេទិការនេះ ក៏បានផ្តល់អនុសាសន៍ សម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម កំពុងរស់នៅប្រទេសកម្ពុជា ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហា នៃ ការរើសអើង និងការរំលោភបំពានសិទ្ធិលើជនរងគ្រោះ និងងាយរងគ្រោះ ។ អ្នកចូលរួម បានលើកឡើងថា ជនជាតិភាគតិច និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម គឺជាជនរងគ្រោះ និងងាយរងគ្រោះ ដោយត្រូវគេរឹបអូសយកដីធ្លី ពីបុគ្គលអ្នកមានអំណាច ។ ជាពិសេសពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលមករស់នៅលើទឹកដីកម្ពុជា នៅពេលដែលមានបញ្ហាកើតឡើង គឺមិនទទួលបានដំណោះស្រាយណាមួយឡើយ ។ ពួកគេ បានលើកឡើងទៀតថា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ក៏នៅតែជួបបញ្ហា ក្នុងការទទួលបានភាពស្របច្បាប់ជាពលរដ្ឋខ្មែរ នៅកម្ពជា ពោលគឺមិនមានអត្តសញ្ញាណច្បាស់លាស់ ។ ដោយឡែក ទាក់ទងនឹងបញ្ហាទួលបានការអប់រំភាសាជាតិរវាងជនជាតិវៀតណាម នៅកម្ពុជា និងខ្មែរក្រោម នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម វិញ គឺ រដ្ឋាភិបាល នៃ ប្រទេសទាំងពីរ បានអនុវត្តផ្ទុយពីគ្នា ។
គួរជម្រាបជូនថា វេទិកាប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា រៀបចំឡើង ក្នុងគោលបំណងប្រមូលនូវបញ្ហាផ្សេងៗ ដែលប្រជាពលរដ្ឋបានលើកឡើង ដើម្បីចងក្រងជាសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ និងអនុសាសន៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដាក់ទៅកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន ដែលកម្ពុជា នឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ នៅខែវិច្ឆិកាខាងមុខនេះ ។ វេទិកាប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០២២ នេះ នឹងក្លាយជាកិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំថ្នាក់ជាតិរបស់អង្គការ សង្គមស៊ីវិល និងប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលជាវេទិកាមួយ ពិភាក្សាលើបញ្ហានានា ដូចជាជម្លោះដីធ្លី ធនធានធម្មជាតិ ពាណិជ្ជកម្ម សិទ្ធិមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សន្តិភាព និងសន្តិសុខ ប្រព័ន្ធឌីជីថល សមភាពយេនឌ័រ យុវជន ។ល។ ៕
