អង្គការសហប្រជាជាតិ (អ.ស.ប.) ផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ប្រឆាំងនឹងការរើងអើងរបស់ប្រទេសមួយចំនួន ចំពោះពលរដ្ឋដែលជាជនជាតិដើមភាគតិចដែលក្នុងនោះមានកម្ពុជាផង ដែរ។
គណៈកម្មាធិការ CERD ឬហៅថា គណៈកម្មាធិការផ្នែកប្រឆាំងនឹងការរើសអើងពូជសាសន៍របស់អង្គការសហ ប្រជាជាតិបានបើកសន្និសីទក្នុងសប្តាហ៍នេះ នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វ៊ីស ដោយកោះហៅតំណាងរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសមួយចំនួនឲ្យមកឆ្លើយបំភ្លឺថា តើប្រទេសទាំងនោះមានការរើសអើងលើជនជាតិដើមភាគតិចឬទេ?
សម្រាប់កម្ពុជាគឺគេបានរៀបចំកិច្ចប្រជុំកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៨ និងថ្ងៃសុក្រទី១៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១០ ដោយមានគណៈប្រតិភូមួយក្រុមនៃសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដឹកនាំដោយលោក ថាច់ ង៉ុកថាច់ ទៅចូលរួមនិងមានខ្មែរជាជនជាតិភាគតិច៣រូបមកពីខេត្តកំពង់ធំ មណ្ឌលគិរី និងរតនគិរី រួមទាំងយុវជនខ្មែរពីររូប តំណាងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល NGO FORUM ពីកម្ពុជាទៅចូលរួមផងដែរ។
លោក ថាច់ ង៉ុកថាច់ ប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងបន្ថែមអំពីរបៀបវារៈនៃកិច្ចប្រជុំអំពីកម្ពុជា ៖ «របៀប វារៈរបស់គេនិយាយពីបញ្ហាការរើសអើងហ្នឹង ដោយមានចោទច្រើនមាត្រានៅក្នុងប្រទេសខ្មែរហ្នឹងចំពោះខ្មែរក្រោម។ មានមាត្រាទី១ មាត្រាទី៤ មាត្រាទី៥ មាត្រាទី៦ មាត្រាទី៧ គឺទាក់ទងនឹងបញ្ហាយុត្តិធម៌ ដូចជាបញ្ហាព្រះតេជគុណ សុខធឿន ដែលត្រូវបានធ្វើគត គេបានសួររដ្ឋាភិបាលខ្មែរថា តើពេលណាបានយកបញ្ហាហ្នឹងមកតុលាការ? ទី២ គឺបញ្ហាការរើសអើង ដោយគេយកបញ្ហាលោកគ្រូ ទឹម សាខន ដែលថា រដ្ឋាភិបាលខ្មែរទទួលស្គាល់ជាខ្មែរហើយ ហេតុអីបានចាប់បញ្ជូនទៅប្រទេសយួនដាក់គុក? ទី៣ គឺបញ្ហាអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណដែលមានបងប្អូននៅខេត្តតាកែវ កំពង់ឆ្នាំង កំពត កំពង់សោម មិនបានធ្វើអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណឲ្យជាទូទៅហ្នឹង ហ្នឹងវាទាក់ទងដល់ការទៅមន្ទីរពេទ្យ ការសិក្សាអប់រំចំពោះកូនចៅ។ នៅក្នុងហ្នឹងដែរយើងឃើញថា ខាងរដ្ឋាភិបាលខ្មែរតំណាងមកពីរាជរដ្ឋាភិបាលគ្មានទេ មានតែតំណាងទូត»។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ លោកឯកអគ្គរាជទូតនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសស្វ៊ីស បានអញ្ជើញទៅឆ្លើយបំភ្លឺតបចំពោះការចោទប្រកាន់ដែលថា ជនជាតិដើមភាគតិចដូចជាខ្មែរកម្ពុជាក្រោមនិងជនជាតិដើមភាគតិចរួម មាន គួយ ចារ៉ាយជាដើមនោះ កំពុងរងការរើសអើងក្នុងសង្គមកម្ពុជានៅពេលបច្ចុប្បន្ន។
លោក ថាច់ ង៉ុកថាច់ មានប្រសាសន៍ថា ៖ «រដ្ឋាភិបាលខ្មែរគាត់ឆ្លើយ ដោយលោកឯកអគ្គរាជទូត ស៊ុន សួន ហើយជាមួយនឹងសហការីគាត់៣នាក់ទៀត ដែលជម្រាបមកហ្នឹង គឺនិយាយដោះស្រាយពីបញ្ហាជនជាតិដើមពួកព្នង គួយ … ដោយគាត់បានជម្រាបថា មានច្បាប់មានអីគ្រប់គ្រាន់ទាំងអស់សម្រាប់ទាំងពីផ្នែកសិក្សា អប់រំ ស្រ្ដី កុមារ រឿងដីធ្លី ហ្នឹងផ្នែកខាងគាត់ ហើយការបកស្រាយ ការនិយាយហ្នឹងអស់ប្រហែលជាមួយម៉ោងប្លាយ។ ខ្ញុំមើលឃើញទៅដូចជាមិនមានស្អីក្រៅពីគាត់សម្រួលធ្វើម៉េចឲ្យ តែបានរួចខ្លួនមួយពេលតែប៉ុណ្ណឹងទេ។ យើងឃើញគួរឲ្យស្ដាយ ដូចខ្ញុំបានជម្រាបអ៊ីចឹង មិនមានអ្នកតំណាងដែលទទួលខុសត្រូវមក ហើយឲ្យអស់លោកដែលតំណាងទូតនៅទីនេះ ដែលកិច្ចការមួយចំនួនគាត់មិនបានដឹង។ ចំពោះរឿងខ្មែរក្រោមវិញគាត់បាននិយាយអំពីបញ្ហាធ្វើអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ បញ្ហាខ្មែរក្រោមដែលមកនៅប្រទេសខ្មែរហ្នឹង រាជរដ្ឋាភិបាល នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានថា ឲ្យក្លាយទៅជាខ្មែរជាហូរហែអ៊ីចឹង។ លោក ស៊ុន សួន គាត់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលខ្មែរនឹងខិតខំទាក់ទងគ្នាជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលយួន ធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាខ្មែរក្រោមនូវរឿងអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ រឿងការរស់នៅ ឬការឆ្លងដែនហ្នឹង»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅមិនទាន់អាចទាក់ទងស្ថានទូតនៃព្រះរាជាណាចក្រ កម្ពុជាប្រចាំប្រទេសស្វ៊ីស ដើម្បីសុំសេចក្តីបញ្ជាក់ពីរឿងនេះបាននៅឡើយទេនៅពេលនេះ។
ចំណែកលោក ជិន ថាវរ៉ូ តំណាងឲ្យអង្គការគាំទ្រសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចនៅកម្ពុជា ដែលបានទៅចូលរួមក្នុងសន្និសីទនោះដែរមានប្រសាសន៍ថា ៖ «មកនេះ គឺយើងតំណាងឲ្យជនជាតិទាំង២០ជនជាតិ ដែលមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាហ្នឹង គឺមាន៣ដែលអញ្ជើញមកហ្នឹង គឺមានជនជាតិចារ៉ាយ គាត់អញ្ជើញមកពីខេត្តរតនគិរី នៅស្រុកអូរយ៉ាដាវ ហើយជនជាតិគួយ គាត់អញ្ជើញមកពីខេត្តកំពង់ធំ ដែលជាតំណាងឲ្យជនជាតិដែលនៅខេត្តព្រះវិហារ ឬក៏ខេត្តកំពង់ធំ ហើយមួយទៀតគឺគាត់អញ្ជើញមកពីខេត្តមណ្ឌលគិរី គឺជនជាតិព្នង។ ការសន្យារបស់រាជរដ្ឋាភិបាលមើលទៅដូចជាមិនទាន់មានអីជាការសន្យា ឲ្យច្បាស់លាស់ គ្រាន់តែគាត់និយាយជាទូទៅលើការដែលថា រដ្ឋាភិបាលបានមានច្បាប់ដែលពាក់ព័ន្ធទៅលើការលើកកម្ពស់ ឬក៏ការគាំទ្រទៅដល់ជនជាតិដើមភាគតិចអ៊ីចឹង»។
លោក ថាច់ ង៉ុកថាច់ បញ្ជាក់ថា ចំពោះករណីខ្មែរកម្ពុជាក្រោមវិញ បើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនដោះស្រាយផ្តល់អត្តសញ្ញាណខ្មែរឲ្យខ្មែរ ក្រោមដែលមករស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទេ នោះអង្គការសហប្រជាជាតិអាចនឹងជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទទួល ស្គាល់ថា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមដែលរត់ចូលមកកម្ពុជានោះជាជនភៀសខ្លួន ដើម្បីផ្តល់លទ្ធភាពដល់អង្គការ UNHCR ប្រចាំកម្ពុជាអាចជួយពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមក្នុងនាមជាជនភៀសខ្លួន នយោបាយ៕
ប្រភព RFA.
