ដោយ ថាច់ ប្រីជា គឿន l សារព័ត៌មាន ព្រៃនគរ
រដ្ឋាភិបាលវៀតណាមបានបញ្ជាឲ្យសមាគមព្រះសង្ឃខ្មែរខេត្តព្រះត្រពាំង និមន្តព្រះតេជព្រះគុណ គឹម ហាន់ ព្រះចៅ អធិការវត្តដីក្រហម ទៅសាលាគណខេត្ត ដែលឋិតនៅក្នុងវត្តពោធិសាលរាជ (កំពង់) ដើម្បីបង្ខំឲ្យព្រះចៅអធិការ វត្តអង្គនេះ ប្រគល់ត្រាវត្តដែលមានឆ្លាក់អក្សរខ្មែរថា “កម្ពុជាក្រោម” ឲ្យអាជ្ញាធរវៀតណាម ។ ការបញ្ជាឲ្យមន្ត្រី សង្យ យកត្រាវត្តនេះ បន្ទាប់ពីនាយកនគរបាលវៀតណាមខេត្តព្រះត្រពាំងបានទៅដល់វត្តដីក្រហម ដើម្បីយកត្រានេះជា ច្រើនលើកពីព្រះចៅអធិការវត្ត តែមិនបានសម្រេចដោយព្រះចៅអធិការវត្តបានឆ្លើយថា ព្រះអង្គបានចោលត្រា នេះទៅក្នុងទឹកទន្លេបាត់ហើយ ។
ប្រភពព័ត៌មានពីព្រះសង្ឃនៅខេត្តព្រះត្រពាំង ដែលបានដឹងហេតុការណ៍ បានប្រាប់វិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម ថា សាលាគណខេត្តព្រះត្រពាំង បាននិមន្តព្រះតេជព្រះគុណ គឹម ហាន់ ទៅសាលាគណខេត្ត ដើម្បីប្រគល់ត្រាវត្តឲ្យ សាលាគណតាមការបង្គាប់បញ្ជាពីរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ។ ប្រភពដដែលបានប្រាប់ថា ព្រះតេជព្រះគុណ គឹម ហាន់ មិនមានត្រាប្រគល់ឲ្យសាលាគណខេត្តទេ ព្រោះត្រានោះ ព្រះអង្គបានចោលទៅក្នុងទឹកទន្លេបាត់ហើយ បន្ទាប់ពីមានការគំរាមកំហែងយកជាច្រើនលើកពីរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ។ ក្រោយមក មន្ត្រីសង្ឃខេត្តបានឲ្យព្រះ តេជព្រះ គុណ គឹម ហាន់ ធ្វើសេចក្ដីរាយការណ៍មួយឲ្យសាលាគណខេត្ត ដើម្បីខ្លួនធ្វើសេចក្ដីរាយការណ៍បន្ត ឲ្យអាជ្ញាធរវៀតណាម ។
យោងតាមសេចក្ដីរាយការណ៍ជាសំណេរដៃរបស់ ព្រះតេជព្រះគុណ គឹម ហាន់ ចុះថ្ងៃទី ០៧ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៤ ជូនទៅសាលាគណខេត្ត ដែលការិយាល័យវិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោមទទួលបាន តាមរយៈព្រះសង្ឃមួយអង្គដែល ស្និទ្ធនឹងសាលាគណខេត្ត មានសេចក្ដីថា៖
“ខ្ញុំព្រះករុណាជាព្រះចៅអធិការ គឹម ហាន់ គង់នៅវត្តលាវចន្ទស្សរារាម (ដីក្រហម) សូមធ្វើសេចក្ដីរាយការណ៍ដូចត ទៅនេះ ខ្ញុំព្រះករុណាសូមទទួលកំហុសដែលបានបោះចោលត្រាកេរវត្ត ព្រះតេជព្រះគុណ ចោលទៅទន្លេមេគង្គ ខាងលិចវត្តពិតប្រាកដមែន ។ នេះជាកំហុសរបស់ខ្ញុំ ព្រោះភ័យខ្លាច ។ សូមព្រះតេជព្រះគុណ និង គណៈសង្ឃខេត្ត ព្រមទាំងគណៈកម្មការពុទ្ធបរិស័ទចំណុះជើងវត្តអាធ្យាស្រ័យ” ។
ប្រភពព័ត៌មានពីអ្នកស្រុកចំណុះជើងវត្តដីក្រហម បានប្រាប់ថា នៅថ្ងៃទី ៥ ខែសីហា កន្លងទៅនេះ លោក ឡេ ថាន់ ដៅ (Lê Thanh Đấu) នាយកនគរបាលយួនខេត្តព្រះត្រពាំង បានចុះមកវត្តដីក្រហម ដើម្បីយកត្រានេះ តែត្រូវ បានព្រះចៅអធិការវត្តឆ្លើយថា ព្រះអង្គបានចោលទៅក្នុងទន្លេហើយ ។ ប្រភពដដែលបានប្រាប់ថា លោក ឡេ ថាន់ ថាន់ ដៅ បាននិយាយសំឡេងធំៗដាក់ព្រះតេជព្រះគុណ គឹម ហាន់ ថា តាមច្បាប់ប្រទេសវៀតណាម ត្រាដែលមិនបានចុះឈ្មោះនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលបាល ត្រូវយកទៅប្រគល់ឲ្យរដ្ឋ ឬ ឲ្យសមគមជាអ្នកគ្រប់គ្រង ។
រឿងរ៉ាងដែលអាជ្ញាធរវៀតណាមចង់យកត្រាវត្តដីក្រហមនេះ បានកើតឡើងជាងមួយខែហើយ ។ ប្រភពពីពុទ្ធបរិស័ទចំណុះជើងវត្តដីក្រហម បានបានប្រាប់វិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម នៅថ្ងៃទី ១១ ខែកក្កដា ថា អាជ្ញាធរវៀតណាម បានកោះហៅ ព្រះតេជព្រះគុណ គឹម ហាន់ ឲ្យយកត្រារបស់វត្តទៅសាលាស្រុកថ្កូវ ដើម្បីប្រគល់ឲ្យអាជ្ញាធរ នៅថ្ងៃចន្ទ ទី ១៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៤ ម្ដងរួចហើយ តែព្រះអង្គមិនបានយកទៅតាមការកោះហៅទេ ។
ព្រះតេជព្រះគុណ ថាច់ អង ។
ការដែលអាជ្ញាធរវៀតណាមចង់រឹបយកត្រា ព្រោះនៅពេលថ្មីៗនេះ អាជ្ញាធរវៀតណាមបានដឹងថា វត្តដីក្រហមបានរក្សាទុកនូវត្រារបស់វត្តមួយដែលបានឆ្លាក់អក្សរថា “កម្ពុជាក្រោម” ។ ត្រានេះ ជាកេរដំណែកដែលបានបន្សល់ទុកមកពី ព្រះតេជព្រះគុណ មហា ត្រឹង យន់ ជាអតីតព្រះចៅអធិការទី ២៧ នៃវត្តដីក្រហម និងជាអតីតព្រះមេគណទី ១០ នៃខេត្តព្រះត្រពាំង ដែលទើបតែអនិច្ចធម្ម កាលពីឆ្នាំ ២០០៩ ។
ត្រាវត្តដីក្រហមដែលអាជ្ញាធរវៀតណាមត្រៀមរឹបយកនេះ ជាត្រាមូល ជុំវិញមានឆ្លាក់អក្សរក្បាច់ខ្មែរបុរាណថា “វត្តដី ក្រហម – ឃុំហាមយ៉ាង ស្រុកត្រាកូវ – ខេត្តត្រាយិញ- កម្ពុជាក្រោម” និងនៅចំកណ្ដាលរង្វង់មូលមានកាំរស្មីចំនួន ១៧ ហើយមាន ឆ្លាក់តួ អក្សរ “ព ធ ស” ។ ប្រភពបានប្រាប់ថា បច្ចុប្បន្ន ត្រានេះ វត្តមិនប្រើជាផ្លូវការទេ ក្រោយពីព្រះ តេជព្រះគុណ ត្រឹង យន់ បានអនិច្ចធម្មទៅ និងបន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម បានអនុម័តឲ្យវត្តទាំងអស់ទូទាំង ដែនដីកម្ពុជាក្រោមត្រូវឯកភាពប្រើត្រាអក្សរយួន ដែលរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមធ្វើឲ្យ ។
សូមបញ្ជាក់ថា នៅពេលថ្មីៗនេះ ប្រេសិតពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បានធ្វើសេចក្ដីរាយការណ៍ថា ព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមចង់បាននូវភាពម្ចាស់ការរបស់ខ្លួនក្នុងការប្រតិបត្តិសាសនា ដែលមិនឋិតនៅក្រោមការត្រួតត្រា របស់សមាគមព្រះពុទ្ធសាសនាវៀតណាម និងបញ្ហាផ្សេងទៀត ។
ក្រោយពីធ្វើដំណើរបំពេញទស្សនកិច្ចនៅវៀតណាម ១០ ថ្ងៃ លោក Bielefeldt បានចេញរបាយការណ៍ ស្ដីពីបញ្ហា រំលោភសិទ្ធិសាសនានៅវៀតណាមកម្រាស់ ១៣ ទំព័រ ។ ក្នុងរបាយការណ៍នេះ លោកក៏បាន បញ្ជាក់អំពីស្ថានភាព សិទ្ធិសេរីភាពសាសនានៅកម្ពុជាក្រោមថា ៖
“នៅក្នុងកិច្ចជួបសន្ទនាជាមួយនឹងតំណាងសមាគម ពុទ្ធសាសនា ឯករាជ្យ ខ្ញុំបានឮនូវពាក្យត្អូញត្អែរអំពីស្ថានភាព ការបង្ក្រាបនៅតែកើតមាន ដូចជា នគរបាលបានមកប្រមូលផ្ដុំ ចាប់ពលរដ្ឋឃុំឃាំងនៅក្នុងផ្ទះ ចាប់ដាក់គុក និង រឹបយករបស់ទ្រព្យ ជាដើម …។ ទង្វើដែលរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម បដិសេធការប្រតិបត្តិ សាសនារបស់ក្រុមដែល រដ្ឋ មិនបានទទួលស្គាល់ ដែលខ្ញុំបានជួបសន្ទនាជាមួយ ជាសញ្ញាមួយបង្ហាញឲ្យឃើញកាន់តែច្បាស់ថា ក្រុមអ្នក កាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាដែលមានជំហរឯករាជពីរដ្ឋាភិបាល មិនអាចអនុវត្តនូវសេរីភាពក្នុងការប្រតិបត្តិ សាសនា បានទេ ។ ក្នុងនោះ ព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោម ក៏ចង់បាននូវសិទ្ធិម្ចាស់ ការមិនត្រឹមតែពីសមាគមព្រះពុទ្ធសាសនាវៀត ណាមតែប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងចង់បានសិទ្ធិម្ចាស់ការនៅលើវិស័យ ផ្សេងៗទៀត ដែលមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នា នេះដែរ” ៕
