នៅវិទ្យាស្ថានជាតិអប់រំ ជិតវិមានឯករាជ្យ នារាជធានីភ្នំពេញ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១២ យុវជនប្រមានជាជិត១០០០នាក់ បានចូលរួមអង្គវេទិកាយុវជនប្រចាំឆ្នាំលើកទី១០ ស្ដីពី “ដំណើររបស់យុវជន កម្ពុជា ឆ្នោះទៅកាន់អាស៊ាន ផ្តើមពីការចូលរួមរបស់យុវជនក្នុងវិស័យនយោបាយប្រកបដោយអត្ថន័យ” ដែលបាន សហការរៀបចំឡើងដោយអង្គការជាដៃគូទាំងពីគឺ អង្គការកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ធនធានយុវជន (YRDP) និងអង្គការស្មគ្រចិត្តដើម្បីសង្គម (CVS) ដែលជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ក្នុងស្រុកមានទស្សនវិស័យ ឆ្ពោះទៅ កាន់វិស័យយុវជន។
អង្គសិក្ខាសាលាបានប្រព្រឹត្តទៅដោយការសម្ដែងសុន្ទរកថាស្វាគមន៍វេទិកាប្រចាំឆ្នាំលើកទី១០ ដោយលោក ជាង សុខា នាយកប្រតិបត្តិ នៃអង្គការកម្មវិធីអភិវឌ្ឃន៍ធនធានយុវជន។ កិច្ចសំណេះសំណាល និងប្រកាស បើកវេទិកា ដោយលោក យ៉ង់ គីមអេង ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្ដិភាព (CDP) ស្ដីពីទិដ្ឋភាពទូទៅនៃអាស៊ាន តួនាទីយុវជនក្នុងអាស៊ាន វេទិកាយុវជនអាស៊ាន និងលទ្ធផលនៃសេចក្ដី ថ្លែងការណ៍របស់យុវជនអាស៊ាន២០១២ ផ្តោតសំខាន់លើបញ្ហាបេះដូងរបស់យុវជន។ ការសំដែងរឿងខ្លី ក្រោមចំណងជើង “ការពិតនយោបាយជាអ្វី?” សំដែងដោយក្រុមយុវជនស្មគ្រចិត្ត។
លោក ប៉ែន សុមុនី ប្រធានអង្គការស្មគ្រចិត្តដើម្បីសង្គម (CVS) បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា ការរៀបចំ អង្គវេទិកានេះឡើងដោយសម្លឹងឃើញថា យុវជន និស្សិត និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមិនសូវមានការចាប់អារម្មណ៍ អំពីបញ្ហាកិច្ចការនយោបាយ មនុស្សម្នាក់ៗមិនចង់ឮពាក្យថានយោបាយទេ ហើយក៏មិនចង់ចូលប្រឡូក ក្នុងកិច្ចការនយោបាយនោះដែរ “ក្នុងការដឹកនាំនយោបាយ យើងមិនអាចផ្អែកតែទៅលើអ្នកដឹកនាំទាំង អស់នោះទេ ចឹងហើយពលរដ្ឋនៅក្នុងសង្គមមួយត្រូវយល់ដឹង ត្រូវចូលរួមនៅក្នុងហ្នឹងដែរ ដើម្បីឲ្យប្រទេស ឬក៏តំបន់មានដំណើរការទៅល្អ”។ លោក ប៉ែន សុមុនី បានសំដែងនូវសេចក្ដីសង្ឃឹមថា វេទិកានេះ នឹងធ្វើឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរផ្នត់គំនិតប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់ស្រទាប់ ជាពិសេសយុវជនឲ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ ចូលរួមក្នុងឆាកនយោបាយ និងបញ្ហាអាស៊ាននៅថ្ងៃខាងមុខ។
របៀបវារៈពិសេសរបស់អង្គសិក្ខាសាលានេះ គឺផ្តោតទៅលើកិច្ចពិភាគ្សាពហុភាគី ក្រោមប្រធានបទ “ការត្រៀម ខ្លួនរបស់យុវជនកម្ពុជាសម្រាប់ការចូលរួមក្នុងវិស័យនយោបាយ”។ វាគ្មិនសំខាន់ៗចូលរួមពិភាក្សាគឺ លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច សកលវិទ្យាធិការ នៃសកលវិទ្យាល័យខេមរៈ និងជាអ្នកវិភាគឯករាជ្យ។ លោកស្រី ជា វណ្ណាត អតីតប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលអភិឌ្ឍន៍សង្គម និងជាអ្នកវិភាគឯករាជ្យ។ លោក កែម ឡី អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងជាអ្នកវិភាគឯករាជ្យ។ កញ្ញា ហែម វណ្ណារ៉េត មន្ដ្រីកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ និងរៀបចំសហគមន៍ នៃអង្គការ ពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចយុវជនកម្ពុជា។ ព្រមទាំងអ្នកស្រីធីតា ឃឹះ នាយិកាអង្គការ សីលការ ជាអ្នកសម្របសម្រួល កម្មវិធី។
យុវនិស្សិតម្នាក់ឈ្មោះ ចាន់ ណារិន្ទ មកពីសកលវិទ្យាល័យកម្ពុជា និងជាបុគ្គលិកនៃក្រុមហ៊ុនមួយ នៅរាជធានី ភ្នំពេញបានមានប្រសាសន៍ថា ការរៀបចំប្រធានបទសម្រាប់វេទិកាក្នុងឱកាសនេះមានសារសំខាន់ សម្រាប់ យុវជនក្នុងការត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ធ្វើអ្វីៗនៅក្នុងដំណើរសមាហរណកម្មអាស៊ាននាឆ្នាំ២០១៥ខាងមុខ ជាពិសេស យុវជនគួរតែសិក្សាអំពីបញ្ហានយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ ភាសា ពីប្រទេស របស់ខ្លួនផង និងប្រទេស ជាសមាជិកអាស៊ានផង “យវជនកម្ពុជា នឹងត្រៀមខ្លួនធ្វើអ្វីខ្លះសម្រាប់សមាហរណកម្ម អាស៊ាឆ្នាំ២០១៥ ចឹងជាចំណាប់អារម្មណ៍មួយសម្រាប់យុវជនកម្ពុជាសម្រាប់ត្រៀមខ្លួនចូលរួមក្នុងសកម្មភាពនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌របស់អាស៊ានក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ហើយខ្ញុំចង់ដឹងថាតើ អាស៊ាននឹងផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ សម្រប់យុវជន កម្ពុជានៅក្នុងបរិបទនយោបាយ និងសមាហរណកម្មឆ្នាំ ២០១៥ នេះ ចឹងហើយកម្មវិធីនេះ នឹងផ្តល់ អត្ថប្រយោជន៍ដល់និស្សិតកម្ពុជា មិនថានិស្សិតទេ សូម្បីតែយុវជន ខ្មែរយើងគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ទាំងអស់ អាចស្វែងយល់អំពីអត្ថប្រយោជន៍នៃការចូលរួមអាស៊ាន”។ លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថាយុវជន ក៏ដូចជា និស្សិតខ្មែរបច្ចុប្បន្នមានការយល់ដឹងអំពីកិច្ចការនយោបាយ និងបញ្ហាអាស៊ាននៅមានកម្រិត លើកលែងតែ និស្សិតណាដែលរៀនផ្នែកច្បាប់ និងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិទេ ទើបមានការយល់ដឹងខ្លះ អំពីស្ថានភាពនយោបាយ និងអាស៊ាន។ និស្សិតរូបនេះក៏បានអំពាវនាវដល់និស្សិត និងយុវជនទាំងអស់ចូលរួមតាមដានស្ថានភាព នយោបាយ និងអាស៊ានឲ្យបានច្រើនតាមរយៈការចូលរួមស្ដាប់ និងស្វែងយល់ក្នុងវេទិកា កិច្ចប្រជុំជាសាធារណៈ របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងតាមដានគោលនយោបាយ របស់រដ្ឋាភិបាល។
រីឯកញ្ញា ឡុង សុធានី មានដើមកំណើតមកពីខេត្តមាត់ជ្រូក កម្ពុជាក្រោម តំណាងឲ្យយុវជនមួយក្រុម មកពី បណ្ដាញយុវជនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានចូលរួមក្នុងអង្គវេទិកានេះមានប្រសាសន៍ថា យុវជនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម មានការចាប់អារម្មណ៍ ស្វែងយល់ និងចូលរួមក្នុងឆាកនយោបាយតិចតួចណាស់ រហូតដល់សឹងថាគ្មានផង នាងថានេះក៏ដោយសារស្ថានភាពសង្គមមិនអំណោយផលផង និងមានការបំភិតបំភ័យ ព្រមទាំងការព្រមាន ពីអាណាព្យាបាលផង។ កញ្ញា ឡុង សុធានី បានមានប្រសាសន៍ថា យុវជនគ្រប់រូបមានសិទ្ធិស្មើៗ គ្នា ក្នុងការចូលរួម ចំណែកក្នុងកិច្ចការសង្គមមិនថាយុវជខ្មែរក្រោម ខ្មែរកណ្ដាល នោះទេ “ភាគច្រើនប្រជា ពលរដ្ឋគាត់មិនសូវយល់ដឹងអំពីនយោបាយ តែអ្នកណាហ៊ាន គឺអ្នក ហ្នឹងខ្លាច ឬក៏ពាក្យថា នយោបាយ គឺចូលប្រឡូកគឺប្រាកដជាបាត់ខ្លួន ឥឡូវនេះខ្ញុំបានផ្លាស់ប្ដូរដោយខ្ញុំជាស្ដ្រី ហើយខ្ញុំជាស្ដ្រី ដែលមក ពីកម្ពុជា ក្រោម ក៏មានសិទ្ធិចូលរួម ហើយយល់ដឹងពីអាស៊ាន ហើយក៏បានប្រឡូកភាពជាយុវជន យុវតីក្នុងឆាក នយោបាយ ហើយក៏ខ្ញុំមានចិត្តសប្បាយរីករាយ ដែលពួកគាត់បានយល់ដឹងបានច្រើនអំពីអាស៊ាន”។
សូមជម្រាបផងដែរថា ប្រជាពលរដ្ឋ ពិសេសយុវជនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលកំពុងរស់នៅលើទឹកដីកម្ពុជាក្រោម ក្រោមការគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម មិនបានស្គាល់ទិដ្ឋភាពនៃការជួបជុំ និងការចូលរួម តាមដាន សកម្មភាពនយោបាយដូច្នេះឡើយ ដោយសារតែការរើសអើងពូជសាសន៍ ការរំលោភសិទ្ធិសេរីភាព ពីរដ្ឋា ភិបាលវៀតណាម និងការគំរាមកំហែងមកលើស្មារតី ធ្វើឲ្យមានការបាក់ស្បាត មិនហ៊ានអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាព របស់ខ្លួន ក្នុងកិច្ចការនយោបាយឡើយ។ ដោយៈ គឹម បុរី/VOKK
