ការរត់ប្រណាំងដើម្បីដណ្ដើមយកកៅអីនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅវៀតណាមឆ្នាំ ២០១៦

ដោយ ថាច់ ប្រីជា គឿន l សារព័ត៌មាន ព្រៃនគរ

កាលពីថ្ងៃទី ១៣ ខែវិច្ឆិកា នេះ រដ្ឋសភាបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាម បានសម្រេចជាផ្លូវការឲ្យមនុស្សពីររូប គឺ លោក វៅ ដឹក ដាម (Vũ Ðức Ðam) និង លោក ផាម បិន មិន (Phạm Bình Minh) ឡើងឋានៈជា ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ។ ក្រោយពីការតែងតាំងនេះរួច ទស្សនាវដ្ដី The Economist របស់អង់គ្លេស បានចេញផ្សាយអត្ថបទវិភាគមួយផ្ដោតលើតួនាទីរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីសម្រាប់ប្រទេសវៀតណាម ក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ បានទៅបេក្ខជនរូបណា បន្ទាប់ពី លោក ង្វៀង តឹង យ៉ុង នាយកដ្ឋមន្ត្រីបច្ចុប្បន្ន ផុតអាណត្តិ ។

ពីឆ្វេងទៅស្ដាំ៖ លោក ផាម បិន មិន (Phạm Bình Minh) , លោក ង្វៀង ទៀង ញ៉ឹង (Nguyễn Thiện Nhân), លោក វៅ ដឹក ដាម (Vũ Ðức Ðam) និង លោក ង្វៀង តឹង យ៉ុង (Nguen Tan Dung) ។

នៅក្នុងអត្ថបទវិភាគមួយមានចំណងជើងថា “ Party People” ដែលមានន័យថា “មនុស្សរបស់បក្ស” បានវាយតម្លៃទៅលើអត្ថន័យរបស់រដ្ឋសភាវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី ១៣ ខែវិច្ឆិកា កន្លងទៅនេះ ដែលបាន សម្រេចតែងតាំងតួនាទីឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីពីររូប គឺ លោក វៅ ឌឹក ដាម (Vũ Đức Đam) និង លោក ផាម បិន ម៉ិន (Phạm Bình Minh) ខណៈដែលលោក ង្វៀង ទៀង ញ៉ឹង (Nguyễn Thiện Nhân) កាលពីខែ កញ្ញា បានទទួលឋានៈជាប្រធានរណសិរ្សនៃរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ។

“ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍នយោបាយវៀតណាមបានថ្លែងថា ការផ្លាស់ប្ដូរមនុស្សបង្ហាញឲ្យឃើញ នូវភាព អស្ចារ្យមួយចំនួនក្នុងរបបនយោបាយនៅវៀតណាម” ។

“ចំណុចដែលបង្ហាញឲ្យឃើញកាន់តែច្បាស់នោះ គឺលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ង្វៀង តឹង យ៉ុង ហាក់ដូចជា កំពុងពង្រឹងឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនឡើងវិញ បន្ទាប់ពីជាច្រើនខែមកនេះ លោកត្រូវបានមន្ត្រីផ្ទៃក្នុងនៃបក្ស កុម្មុយនិស្តមួយនេះ វាយប្រហារយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ” ។

“កាលពីមួយឆ្នាំកន្លងទៅនេះ លោក ង្វៀង តឹង យ៉ុង ត្រូវបានដៃគូរបស់ខ្លួនបង្ខំឲ្យសុំទោសជាសាធារណៈ ព្រោះការគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ចនៅអន់ថយ ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ន លោកបានបញ្ចូលបន្ថែមនូវបក្សពួកស្មោះត្រង់ និង មនុស្សដែលមានសមត្ថភាពជាច្រើន ចូលទៅក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួន” ។
អត្ថបទបានបញ្ជាក់ថា លោក យ៉ុង កំពុងតែរំពឹងមើលទៅដល់ឆ្នាំ ២០១៦ ពេលដែលលោកផុតអាណត្តិ ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី តែលោកអាចនៅរក្សាតួនាទីជាសមាជិក គណៈកម្មការនយោបាយមជ្ឈិមរបស់បក្ស កុម្មុយនិស្ត” ។

“ទោះបី អ្នកដែលមានឋានៈជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីទាំងអស់ មិនមែនឋិតនៅក្នុងគណៈកម្មការនយោបាយ មជ្ឈិម ក៏ដោយ ប៉ុន្តែមនុស្សដែលស្និទនឹងលោក យ៉ុង មានតួនាទីខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាល វានឹងមានផលអវិជ្ជមានយ៉ាងណាមសម្រាប់ លោក យ៉ុង” ?

អ្នកនិពន្ធបានវិភាគថា “ឧនាយករដ្ឋមន្ត្រីទាំងពីររូបដែលទើបតែតែងតាំងថ្មី មិនមែនជាបេក្ខជននាយករដ្ឋ មន្ត្រីសម្រាប់ឆ្នាំ ២០១៦” ។

The Economist វាយតម្លៃថា លោក ផាម បិន ម៉ិន នឹងមិនមានសមត្ថភាពចូលប្រកួតដណ្ដើមយកកៅអី នាយករដ្ឋមន្ត្រីទេ ព្រោះលោកមនុស្ស “មួយជីវិតធ្វើតែការទូត និងមិនមានសមត្ថភាពចូលក្នុងឆាកនយោ បាយឡើយ” ។

ចំណែក លោក វៅ ឌឹក ដាម អាចមានសមត្ថភាពក្លាយជាបេក្ខជនដណ្ដើមយកកៅអីនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងកៅអីនៅក្នុងគណៈកម្មការនយោបាយមជ្ឈិមបក្ស ដែលសមាជិកទាំង ១៦ រូប ។

លោក បណ្ឌិត តឿង វៅ (Tường Vũ) នៃសកលវិទ្យាល័យ Oregon សហរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវបានទស្សនា វដ្ដី The Economist ស្រង់សម្ដីថា អ្នកនយោបាយដែលមានលទ្ធភាពក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅឆ្នាំ ២០១៦ គឺ លោក ង្វៀង ស្វឹង ភុក (Nguyễn Xuân Phúc) ដែលបច្ចុប្បន្ន គាត់នៅក្នុងគណៈកម្មការ នយោបាយមជ្ឈិមបក្ស ។

ទស្សនាវដ្ដី The Economist បានដកស្រង់សម្ដីអ្នកវិភាគថា ខណៈដែលកៅអីនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅទំនេរ ឱកាសក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីសម្រាប់ លោក ង្វៀង ទៀង ញ៉ឹង មានតិចតួចណាស់ ។

ការវិភាគខាងលើគ្រាន់តែជាការប៉ាន់ស្មានតែប៉ុណ្ណោះ តាមការពិត ពលរដ្ឋវៀតណាមជាង ៩០ លាន នាក់ នៅតែមិនអាចចូលរួមយោបល់ជាមួយបក្សទាក់ទិននឹងបញ្ហាថា ត្រូវជ្រើសរើសបេក្ខជនរូបណាជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅឡើយទេ ខណៈដែលប្រទេសកុម្មុយនិស្តមួយនេះ នៅមិនទាន់អនុញ្ញាតឲ្យមានការបោះ ឆ្នោតដោយសេរីនៅឡើយ ។

សូមបញ្ជាក់ថា លោក ដាម ជារដ្ឋមន្ត្រីអចិន្ត្រៃយ៍ប្រចាំការនៅការិយាល័យរដ្ឋាភិបាល និងជាអ្នកជំនួយ ការឲ្យ លោកនាយកដ្ឋមន្ត្រី ង្វៀង តឹង យ៉ុង (Nguyễn Tấn Dũng) ក្នុងវិស័យវប្បធម៌, បច្ចេកវិទ្យាសាស្ត្រ និងជាទីប្រឹក្សាផ្នែកសង្គមកិច្ច ។

លោក ម៉ិន (Minh) បច្ចុប្បន្ន ជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស និងនៅតែបន្តមុខតំណែងនេះដដែល ខណៈ ដែលរដ្ឋភាបានសម្រេចតែតាំងជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ។

លោក វៅ ដឹក ដាម បានទទួលសញ្ញាបត្របណ្ឌិត នៅប្រទេសបែលហ្ស៊ីក នៅ ក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ ១៩៨០ ។ ក្រោយមក លោក បានឡើងឋានៈជាអ្នកដឹកនាំ ក្នុងជួរបក្ស និងបានក្លាយជា រដ្ឋមន្ត្រីវ័យក្មេងបំផុតនៅឆ្នាំ ២០១១ ពេលដែលលោក ទទួល តំណែង ប្រធានអចិន្ត្រៃយ៍ការិយាល័យរដ្ឋាភិបាល ។

លោក ផាម បិន មិន ជាកូនប្រុសរបស់ លោក ង្វៀង គើ ថាច់ (Nguyễn Cơ Thạch) អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសវៀតណាម ។ លោក មិន បានទទួល សញ្ញាអនុបណ្ឌិត ច្បាប់ និងការបរទេស Fletcher នៃសកល វិទ្យាល័យ Tuft សហរដ្ឋអាមេរិក ឆ្នាំ ១៩៩៤ ៕